BEOGRAD/SRBIJA – Nato agresija na Saveznu Republiku Jugoslaviju, započela je 24 marta 1999. godine i trajala je do 10 juna 1999.
Agresija je započela u 19.45 udarima NATO avijacije na kasarne i vojne ciljeve, da bi kasnije vazdušni udari proširili i na privredne, infrastrukturne i civilne ciljeve. Vazdušni napadi trajali su neprekidno 78 noći, tokom kojih su uništeni mostovi, fabrike, bolnice, spomenici kulture, crkve, škole, medijske kuće…
Nato agresija izvršena je bez odobrenja Saveta za Bezbednost Ujedinjenih Nacija, zbog lažnih optužbi da vojne i policijske snage Srbije i Jugoslavije vrše etničko čišćenje Kosovskih Albanaca. Neposredan povod za napad bili su izrežirani događaji u selu Račak i odbijanje Jugoslovenske delegacije da potpiše sporazum iz Rambujea.
Procene štete od bombardovanja kreću se od 30 do 100 milijardi američkih dolara. Prema podacima Savezne Rebublike Jugoslavije ubijeno je oko 3.500 ljudi a ranjeno više od 12.000. Vazdušna kampanja i oružani sukobi prestali su 10 juna, potpisivanjem vojno-tehničkog sporazuma u Kumanovu, po kojem su se snage jugoslovenske vojske i policije povukle sa Kosmeta, a njih su zamenuli pripadnici međunarodnih mirovnih jedinica pod patronatom UN. Istog dana je u Savetu bezbednosti UN usvojena i rezolucija 1244 po kome je Jugoslavija(Srbija) zadržala suverenitet nad Kosmetom, pod patronatom međunarodne zajednice (UNMIK i KFOR). Pararelno sa oružanim snagama Jugoslavije sa Kosmeta je u izbeglištvo put Srbije krenulo preko 200.000 ljudi, Srba i drugih nealbanaca, kao i deo Albanaca koji su bili lojalni Jugoslaviji (Srbiji). Srbija je tako postala zemlja sa najviše izbeglih i raseljenih lica koji su u njoj našla utočište nako ratova izazvanih raspadom Jugoslavije.
U napadu na SRJ učestvovalo je 19 članica NATO-a, od kojih je jedino Grčka bila uzdržana i nije učestvovala u agresiji
Generalni Sekretar NATO-a Havijer Solana izdao je naređenje za napad 24 marta u 19.30 kada su avioni alijanse već bili u vazduhu. Napadi su izvršeni bombama i krstarećim raketama, a prvi na udaru našli su se Priština, Beograd i Novi Sad. Izvršeno je 2.300 udara na 995 ciljeva širom SRJ, a lansirano je blizu 420.000 projektila različite namene, čija je masa prevazišla 22.000 tona.
Nato je prilikom agresije koristio kasetnu municiju i municiju sa osiromašenim uranijumom, koje su zabranjene po Ženevskoj konvenciji, a od neeksplodiranih kasetnih bombi ginuli su ljudi i posle agresije, pa je do 2006. godine poginulo 6 ljudi.
Dana 27 marta Vojska Jugoslavije izvela je spektakularno obaranje američkog najsavremenijeg bombardera F 117a „Noćni soko“. Dana 17 aprila stradala je trogodišnja Milica Rakić, koja je postala simbol stradanja dece u Nato agresiji. Tokom agresije gađane su bolnice, stambene četvrti, sva tri novosadska mosta preko Dunava, rafinerije nafte, zgrade Televizije Srbije i Vojvodine, škole, crkve tokom kojih je ubijeno oko 3.000 civila. Gađanje rafinerija i hemijskih postrojenja, kao i upotreba municije sa osiromašenim uranijumom dovele su do ekološke katastrofe i češćih pojava kancerogenih oboljenja.
Vojska Jugoslavije pretrpela je minimalne gubitke od 1%, što se smatra ogromnim uspehom zbog potpune dominacije Nato-a nad vazdušnim prostorom. Vojska i policija vodile su uspešne borbe na tlu protiv terorista OVK, a odbijena su i dva kopnena napada iz Albanije, čiji je cilj bio da naprave mostobran NATO trupama. Ovi napadi odbijeni su kod karaule Košare i reonu planine Paštrik.
10 juna obustavljena su neprijateljstva između zaraćenih strana, a paralelno sa povlačenjem jedinica VJ na Kosmet ulaze snage KFOR-a, koje nisu uspele da zaštite srbe i nealbansko stanovništvo i spreče ubistva paljenje i pljačke. Rezolucijom 1244 saveta bezbednosti, Jugoslaviji (Srbiji) međunarodna zajednica i UN garantuju suverinitet nad prostorom Kosmeta.
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
