Sve više se produbljuje jaz između takozvanog „zdravog životnog veka“ i ukupnog životnog veka, pokazala je nova međunarodna studija.
Istraživanje koje je objavljeno u časopisu JAMA Network Open, sprovedeno je u 183 zemlje. Korišćeni su podaci podatke prikupljeni tokom dve decenije od strane Svetske zdravstvene organizacije (SZO).
Prema tim podacima, globalni očekivani životni vek porastao je za 6,5 godina tokom 20 godina, prenosi Euronews. Međutim, ovaj porast „nije bio praćen odgovarajućim povećanjem zdravog životnog veka“, naveli su istraživači.
„Podaci pokazuju da dobitak u dugovečnosti nije praćen ekvivalentnim napretkom u zdravoj dugovečnosti. Starenje često znači više godina života opterećenih bolestima“, rekao je dr Andre Terzić, viši autor studije i član američke klinike Mayo.
„Ovo istraživanje ima značajne implikacije na praksu i politiku, jer skreće pažnju na rastuću pretnju kvalitetu dugovečnosti i potrebu za smanjivanjem jaza između zdravog životnog veka i ukupnog životnog veka“, dodao je.
Jaz između zdravog životnog veka i ukupnog životnog veka iznosio je 9,6 godina u 2019. godini, poslednjoj za koju su podaci dostupni, što je porast sa 8,5 godina iz 2000. godine. Reč je po povećanju od 13 procenata tokom poslednje dve decenije.
Najveći jaz je primećen u Sjedinjenim Američkim Državama (12,4 godine), Australiji (12,1 godina), Novom Zelandu (11,8 godina), Ujedinjenom Kraljevstvu (11,3 godine) i Norveškoj (11,2 godine).
Mentalno zdravlje, poremećaji upotrebe supstanci i muskuloskeletna stanja bili su primarni faktori koji su ubrzali rast jaza u SAD-u.
Najmanji jaz primećen je u Lesotu (6,5 godina), Centralnoafričkoj Republici (6,7 godina), Somaliji (6,8 godina), Kiribatiju (6,8 godina) i Mikroneziji (7,0 godina).
Kakve su razlike u polovima?
„Globalni trend širenja jaza između zdravog životnog veka i ukupnog životnog veka ukazuje na potrebu za ubrzanim prelaskom na proaktivne sisteme zdravstvene zaštite fokusirane na dobrobit“, izjavio je Armin Garmani, prvi autor studije i student medicine i doktorskih studija na klinici Mayo.
„Identifikovanje faktora koji doprinose ovom jazu, specifičnih za svaku geografsku oblast, može pomoći u definisanju zdravstvenih intervencija prilagođenih svakoj zemlji i regionu“.
„Na globalnom nivou, primećena je prosečna razlika od 2,4 godine između žena i muškaraca u jazu između zdravog životnog veka i ukupnog životnog veka“, naveli su autori studije.
Najveće razlike među polovima u ovom jazu primećene su u Nemačkoj (3,6 godina), Španiji (3,4 godine), Francuskoj (3,3 godine), Portugalu (3,2 godine) i Libanu (3,2 godine).
Neurološki, muskuloskeletni, urinarni i poremećaji genitalnog sistema značajno su doprineli ovim razlikama.
