NOVI SAD – Pre oko više od 3 miliona godina na području današnje Panonske nizije, čiji je deo i vojvođanska ravnica, prostiralo se Panonsko more. Da je tako i danas, Novosađani, ipak, ne bi uživali u tome.
Gledajući na kartu i poziciju Panonskog mora, jasno je da bi Novi Sad, tačnije lokalitet na kom se nalazi, bio pod vodom, kao i čitava AP Vojvodina.
Jedino ostrvce bila bi Fruška gora, koja bi se izdizala iznad nivoa vode, kao i određeni delovi Beograda nešto južnije.
Gledajući iz perspektive Fruške gore danas, pogled sa nje pružao bi se na beskrajnu vodenu površinu.
Takođe, danas bi možda obronci Fruške gore, gde se nalazi i Sremska Kamenica, umesto na Novi Sad, gledali na more.
Uz malo pomoći veštačke inteligencije, to bi moglo da izgleda ovako:
Panonsko more, zapravo, nije uvek bilo tipično more
Iako je isprva zbog veze sa sredozemljem i tadašnjim praokeanom Paratetisom ova vodena površina bila slanovodna, više od 20 miliona godina nakon njenog nastanka dolazi do promente saliniteta.
Naime, more je postajalo sve manje slano, da bi kasnije dobilo karakteristike tipične slatkovodne sredine, kao jedno ogromno jezero.
Potvrde o slatkoj vodi su sedimenitni konglomerati, peščari, lapori i krečnjaci u kojima su nađeni slatkovodni fosili školjaka kongerija, mali ostrakodi i listovi kopnenih biljaka.
Taj period oslađivanja pratilo je i blago isušivanje voda Panonskog mora, da bi na kraju ta ogromna vodena površina bila izdeljena u više odvojenih jezera, pa bara, i na kraju potpuno iščezla.
Od velikog mora, ostalo samo jezero u Mađarskoj
Jedna nepotvrđena legenda kaže da je Blatno jezero ili jezero Balaton u Mađarskoj jedina preostala vodena površina koja je bila deo Panonskog mora.
Istina ili ne, ovo jezero jeste najveće jezero centralne Evrope, a na fotografijama deluje baš kao more, pa odatle možda i povezanost sa praistorijskim morskim vodama ovog područja.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
