VRŠAC – Narodni odbor, kojem je osnovni cilj bio da održi red u gradu i njegovoj okolini, formiran je na današnji dan, 5. novembra 1918. godine, u Vršcu. Predsednik odbora bio je ugledni lekar i politički vođa Slavko Miletić, sin Svetozara Miletića.
Već 7. novembra, u obližnjem selu Jasenovo, sastali su se sa pristiglom Srpskom vojskom. Predvodio je major Dušan Dodić iz Milutovca, koji je iza sebe imao i dva Balkanska rata. Dodić je sa Srpskom vojskom prešao Albaniju, a posle oporavka na Krfu učestvovao je u proboju Solunskog fronta.
Izaslanici iz Vršca informisali su Srpsku vojsku o stanju u Vršcu i okolini i preneli molbu tamošnje komande nemačke vojske za miran prolazak njihovih trupa, koje su u tom trenutku bile u povlačenju iz Srbije preko Vršca ka Temišvaru.
Tom prilikom dogovoren je dan ulaska Srpske vojske u Grad Vršac i doneta je odluka da to bude na Svetog Arsenija Sremca, 10. novembra 1918. godine.
Vrščani su uz najveće oduševljenje i radost, dočekali Srpsku vojsku predvođenu majorem Dodićem, koji je trijumfalno projahao na belom konju. Ceremonija predaje ključeva Grada završila se uz veselje, a kasnije svečanim pojanjem Vladike Gavrila i sveštenstva u Sabornoj crkvi.
Za gradonačelnika je imenovan advokat Ivan Kosirović, dotadašnji veliki beležnik. Po organizovanju nove vlasti, Vršac je pripremio i delagaciju koja je učestvovala na Velikoj narodnoj skupštini u Novom Sadu, na kojoj je doneta odluka o prisajedinjenju Vojvodine Kraljevini Srbiji i ujedinjenju u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca.
Prvi svetski rat predstavljao je veliko iskušenje za Vrščane. Grad su većinom nastanjivali Srbi i Nemci, dok su najbrojniji od drugih nacionalnosti bili Mađari, tako da su, jedna drugoj, bile suprotstavljene dve brojno skoro jednake nacionalne zajednice.
Jedan istoričar tog doba zapisao je: „Južni Banat je bio pravi logor, u opsadnom stanju i teroru, teren za ratnu opremu i za progon i upropašćavanje srpskog naroda“.
Vršac je 1921. godine imao 27.011 stanovnika. Bio je tačka susretanja istoka sa zapadom i severa sa jugom. Imao je razvijenu industriju, snažnu trgovinu i obnovljeno vinogradarstvo, dobre saobraćajne veze sa Evropom, veliki broj kulturnih i prosvetnih ustanova, razna udruženja, brojne novine na srpskom, nemačkom i mađarskom jeziku, nekoliko štamparija…
Grad Vršac, 10. novembra, obeležiće Dan pobede u Prvom svetskom ratu. To je dan kada je austrougarska vojska napustila ovaj južnobanatski grad, što je označilo novo doba za Vršac u Srbiji.
Pročitajte još:
