Mađarska revolucija

Danas se navršava 176 godina od izbijanja Mađarske revolucije iz 1848. godine.   

15. marta 1848. godine u Pešti dolazi do izbijanja Mađarske revolucije. Predvodio je Petefi Šandor (Petőfi Sándor –Aleksandar Petrović) mađarski pesnik srpskog porekla. Vođa revolucije i najistaknutiji pojedinac bio je Lajoš Košut (Kossuth Lajos). Iako je rođen kao Slovak, u Slovačkoj, Košut je sebe smatrao mađarom opravdavajući da, nacionalnost Slovaka ne postoji u Habzburškoj monarhiji. Razloga za revoluciju bilo je mnogo. Mađari su zahtevali: slobodu štampe, redovno održavanje Sabora u Pešti, ukidanje feudalnog poretka, jednakost pred zakonom i u veri kao i pravilniju podelu poreza i nameta. Prevashodno, mađari zahtevaju nezavisnost od Bečkog dvora odnosno, Habzburške monarhije. Svoje zahteve su obrazložili i izneli u 12.tačaka.

Slika dole: 12 tačaka mađarskih revolucionara 1848. * 12 pont, Mit kiván a magyar nemze – Šta mađarski narod želi“

Uveče 15.marta 1848. godine, okupljeni narod predvođen Petefi Šandorom krenuo je da oslobodi štampariju Landerer. Uzvikivajući revolucionarne parole „Sloboda, jednakost, bratstvo“ revolucionari su tražili oslobađanje političkih zatvorenika. Ubrzo po oslobađanju zatvorenika revolucionari donose Proglas o ukidanju feudalnih nameta, osnivaju Komitet narodnog spasa i preuzimaju vlast u Pešti. U tom momentu Bečki dvor magao je samo da posmatra prelivanje revolucionarnog zanosa na mađarske gradove, Debrecin, Đer, Sekešfehervar, Temišvar i Pečuj. Ubrzo je celu teritoriju ondašnje Mađarske zahvatio revolucionarni zanos, noseći sobom nove vrednosti. Habzburška administracija sa centralom u Beču nije imala mesta za manevar. Kojim bi zaustavila neugasivi revolucionarni požar na prostoru Mađarske. I tako ubrzo dolazi do sporazuma između Mađara i Habzburše monarhije.

Slika dole: grb Mađarske revolucije 1848. na zastavi

Sporazumom Mađarska dobija novi ustav, po uzoru na Ustav Belgije. Kojim dobija veće slobode i pravo da utiče na sopstvenu unutrašnju i spoljnu politiku. Mađarska postaje nasledna ustavna monarhija, povezana sa Habzburškom carevinom osobom kralja. Koji je odlučivao u vezi rata i mira. Ipak i na kraju, Mađarska će izboriti potpunu jednakost prema Beču , nepune dve decenije kasnije, 29. maja 1867. godine. Dogovorom, u istoriji ubeleženim kao Austrougarska nagodba.

Pročitajte još:

Gvozdena zavesa se teško diže

05.marta 1946. godine, ser Vinston Čerčil, je tokom svog govora u gradu Fulton, država Misuri SAD, prvi put upotrebio izraz „Gvozdena zavesa“.   Izraz koji je zaista dobro opisivao zaoštrenu političku situaciju prvenstveno između SSSR i SAD ubrzo postaje simbol posleratne podele sveta. Na svima dobro poznati Istočni i Zapadni blok. Pored njegove osude spuštanja Gvozdene zavese, ser Vinston Čerčil, i geografskim pojmovima opisuje ovu podelu, izgovorivši sledeće: „Od Šćećina na Baltiku, do Trsta na Jadranu, ‘gvozdena zavesa’ se spustila širom kontinenta.” U Istoriji pomenuti datum mnogi uzimaju za početak Hladnog rata. Ova svojevrsna metafora ostala je u upotrebi sve […]

Opširnije

 

Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.