Habzburška monarhija – Od svitanja do sumraka – VII deo : car Maksimilijan I

Posle povlačenja, Fridriha III, državne poslove u carstvu preuzima njegov sin Maksimilijan. Rođen je u Bečkom Novom Mestu, 22. marta 1459. godine.

Krunisan tokom vlasti svoga oca Fridriha 1486. godine, na insistiranja nemačkog plemstva, kao “Izabrani kralj Rima”. Bio je prvi je nemački vladar krunisan takvim nazivom. Kao izuzetno snalažljiv i ambiciozan, svojim delovanjem je uspeo da osigura dominantnu poziciju Habzburškom domu u XVI veku, u odnosu na druge evropske zemlje. Po njemu je ostala poznata poslovica Habzburške dinastije: “Neka drugi ratuju, a ti, srećna Austrijo, ženi se”!

Slika dole: Maksimilijan I i Marija Burgundska

Posle smrti Fridriha III 1493. godine, Maximilijan postaje kralj Nemačke, a od 1508. godine, uz pristanak pape, Julija II, postaje car Svetog Rimskog Carstva Nemačkog Naroda. Papa ga, ipak, nikada nije krunisao. Nakon Maksimilijana ostao je običaj da nemački kraljevi odmah nakon krunisanja po sopstvenom izboru uzimaju i titulu cara.

Slika dole: grb Maksimilijana I – kralja Rima

Odmah po stupanju na presto, od oca je preuzeo bavljenje unutrašnjom i spoljnom politikom. Uvećavao je porodične posede priključivanjem napuštenih zemalja i serijom ratova koje je vodio protiv Francuske. 1490. godine Maksimilijan vraća oduzete austrijske posede. Osvaja Tirol i Donju Austriju, a nakon smrti mađarskog kralja, Matije Korvina, proterao je Mađare iz oblasti koje su oteli Fridrihu. Kraj sukoba sa Mađarima obeležen je mirom u Požunu, 1491. godine. Tada je obnovljen ugovor o nasledstvu sa mađarsko-češkim kraljem. Ovim mirom Maksimilijan je uspeo da nametne težnje svojih predaka i postigne dominaciju u srednjem podunavlju. Nepunih deset godina kasnije, 1500. godine, ulazi u sukob sa Venecijom zbog nasledstva goričkih grofova, kojim dobija zaleđe Trsta, dolinu Soče sa Koruškom. Goričko nasleđe Maksimilijan će vezati u jednu celinu sa Tirolom i istočno-alpskim pokrajinama. Pomenute teritorije Venecija je smatrala svojom baštinom, kao i delove Furlanske provincije. Mlečanima je smetalo širenje habzburških poseda na severu Italije, naročito u oblasti gornjeg Jadrana, te sukob sa Venecijom nije mogao da se izbegne. Rat za prostore severne Italije, Maksimilijan će u početku voditi protiv Francuza, kojima se kao saveznica pridružuje Mletačka Republika. Ovaj savez bio je kratkog daha. Prekinut je zbog velikih aspiracija Venecije koji nisu odgovarali Francuskoj. Potom dolazi do saveza između Habzburga i Francuza i ratovi su nastavljeni. Nešto kasnije ovaj savez je propao, sukobi između Francuza i Habzburga bivaju obnovljeni. Ratovi u severnoj Italiji okončaće se porazom Francuza 1525. godine za vreme Karla V.

Ugledavši se na svoga oca, i ranije pretke, Maksimilijan I je ugovorio dva veoma uspešna politička braka. Svog sina Filipa Lepog 1496. godine oženio je za Johanu Ludu. Johana je bila ćerka španskog vladalačkog para Ferdinanda Aragonskog i Izabele Kastiljske. Svoju ćerku Margaretu udao je za naslednika španskog prestola. Ovi brakovi im donose nasleđivanje španske krune, vlast nad Španijom i njenim prekookeanskim kolonijama. Bio je to početak perioda dominacije Habzburške Monarhije, najbolje opisane rečenicom: ”Carstvo u kojem sunce nikada ne zalazi”. Iz opisanih brakova potekla su deca koja će sesti na prestole mnogih evropskih zemalja, počev od Španije, Portugala, Danske i Francuske, pa sve do Ugarske i Češke.

Slika dole: car Maksimilijan I Habzburg

Maksimilijan će i 1515. godine, kao iskusni “provodadžija” organizovati još dva politička braka sa posledicom daljeg širenja Habzburške vlasti. Svog unuka Ferdinanda oženio je za Anu Jagelo. Ana je bila sestra kasnijeg češkog i ugarskog kralja Lajoša II, a unuku Mariju udaje za Lajoša, koji će 1516. godine postati kralj. Kod drugog braka je sklopljen veoma bitan dinastički ugovor između Habzburga i dinastije Jagelo, po kojem, u slučaju izumiranja jedne dinastije, ona druga preuzima presto i vlast.

Deset godina posle, a nakon Mohačke bitke 1526. godine, na osnovu pomenutog ugovora o nasleđivanju, Habzburzi će imati pravni osnov za preuzimanje vlasti nad Češkom, Mađarskom i vazalnom joj Hrvatskom.

Nakon smrti Maksimilijana I ,12. januar 1519. godine, veliki deo Evrope bio je pod vlašću Habzburga. Bile su to teritorije prekookeanske Španije (tzv.Novi svet) sa Španijom, Nizozemska, Napuljska kraljevina, stare Habzburške teritorije današnje Švajcarske i Alzasa, Donja i Gornja Austrija, Štajerka, Karintija, Kranjska i Foralberg.

Slika dole: barjak Svetog Rimskog

Na kraju VII dela istorije Habzburše Monarhije. Za dalji razvoj događaja njihovog doma, i za samu Habzburšku carevinu, vredno je istaći veoma bitnu 1522. godinu, u kojoj su braća Ferdinand i Karlo napravili sprazum o podeli nasledstva, po kojem Ferdinandu pripadaju austrijske zemlje, a Karlu posedi Španije

Habzburška monarhija - Od svitanja do sumraka - VI deo : car Fridrih III Habzburg

Posle Alberta II, sledeći Habzburg na carskom prestolu bio je austrijski nadvojvoda Fridrih V. Rođen je u Inzbruku 21. septembra 1415. godine od majke Cimbarke od Mazovije i oca Ernesta Gvozden od Austrije. Nakon očeve smrti 1424. godine nasledio je unutrašnje austrijske posede Kranjsku, Štajersku i Karintiju kao i titulu nadvojvode. 1435. godine kralj Albert II mu daje punu vlast nad nasleđenim oblastima. Posle pogibije kralja 1439. godine, Fridrih postaje starešina porodice Habzburg, a već naredne je izabran za nemačkog kralja. U vreme izbora nije boravio u Nemačkoj. Krunisan je dve godine kasnije u junu 1442. godine. Slika dole: car […]

Opširnije

Pročitajte još:

Rigoleto je dvorska luda

11.marta 1851. godine u „La Fenče“ teatru (Teatro La Fenice) u Veneciji premijerno je izvedena opera Rigoleto (Rigolleto). Operu je napisao italijanski kompozitor Đuzepe Verdi (Giuseppe Verdi). Liberto, odnosno, tekst za muzičko scensko delo, sastavio je Frančesko Maria Pjave (Francesco Maria Piave). Inspirisan dramom Viktora Igoa (Victor Hugo) „Kralj se zabavlja“ (Le roi s’amuse). Opera Rigoleto je melodrama. Sastoji se iz tri čina. Izvodi je trinaest likova u različitim ulogama: dvorjana, dama, gospode, stražara i paža. Kao scensko delo, više puta je bila cenzurisana jer obrađuje temu društvene nejednakosti. Koja se ogleda u, doslednoj, iskvarenosti pripadnika viših slojeva društva. U […]

Opširnije

 

Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.