Posle Alberta II, sledeći Habzburg na carskom prestolu bio je austrijski nadvojvoda Fridrih V. Rođen je u Inzbruku 21. septembra 1415. godine od majke Cimbarke od Mazovije i oca Ernesta Gvozden od Austrije.
Nakon očeve smrti 1424. godine nasledio je unutrašnje austrijske posede Kranjsku, Štajersku i Karintiju kao i titulu nadvojvode. 1435. godine kralj Albert II mu daje punu vlast nad nasleđenim oblastima. Posle pogibije kralja 1439. godine, Fridrih postaje starešina porodice Habzburg, a već naredne je izabran za nemačkog kralja. U vreme izbora nije boravio u Nemačkoj. Krunisan je dve godine kasnije u junu 1442. godine.
Slika dole: car Fridrih III i Eleonora od Portugala
Vlast Fridriha III obeležena je stalnim sukobima sa rođacima i večito buntovnim plemstvom, a tokom vladavine imao je gubitke svojih zapadnih domena. Bile su to švajcarske teritorije, izgubljene još 1315. godine nakon Morgatenske bitke. Ovih poseda Habzburzi će se odreći 1474. godine. Dugo vremena neće biti sigurna ni vlast nad austrijskim nasleđem zbog čestih upada Mađara i sukoba unutar same porodice. Tako je 1486. godine mađarski kralj Matija Korvin osvojio veliki deo Austrije i sam Beč.
Nakon zauzimanja Carigrada od strane Osmanlija 1453. godine, počinju njihovi napadi sve do habzbzurških poseda Štajerske i Karintije. Ovo su bili tek počeci sukoba. Veliki ratovi sa Osmanlijama uslediće nakon Mohačke bitke 1526.godine.
Pored pomenutih problema, Fridrih je često bio u sukobu sa aristokratijom koja se protivila reformama koje je hteo sprovesti u carstvu. Takođe, stalne pobune, zavere i aspiracije na carski presto negativno su uticala na cara, koji će nakon izvesnog vremena skoro sasvim prestati da se bavi nemačkom unutrašnjom politikom.
Bez obzira na opisana politička dešavanja, bitno je ukazati na veličinu ambicija i vladarskih pretenzija Habzburške dinastije. Njihovu megalomaniju najbolje opisuje često korišten porodični slogan A.E.I.O.U. koji glasi: ”Austriae est imperare orbi universe” – Austriji je suđeno da vlada svetom. Drugi slogan u istom duhu je glasio: “Alles Erdeich ist Osterreich untertan” – Ceo svet je podređen Austriji.
Slika dole: grb Fridrih III
Najvažnija stvar koju je Fridrih III uradio, čime je udario temelj evropskom značaju svoje porodice, jeste ženidba njegovog sina, Maksimilijana I, sa ćerkom Karla Hrabrog Burgundskog, 1477. godine. Ovim brakom on dolazi u posed bogate Burgundske kneževine. Kako je Burgundska vladalačka kuća vodila poreklo od francuske kraljevske dinastije Valoa i francuski kralj je polagao pravo na ruku Marije Burgundske. Tada dolazi do rata između Svetog rimskog carstva i Francuske. Iako je doživela poraz, 1479. godine, Francuska uspeva da sklopi povoljan mir, u Arasu 1482. godine kojim dobija Burgundsku kneževinu. Maksimilijn zadržava Nizozemsku (Holandija) koja postaje vazalna kneževina carstva. Njen posed doprineće izrastanju Austrije u evropsku silu. Visoka kultura Nizozmske izuzetno je uticala na književnost, umetnost, vođenje politike, organizaciju vojske i upravni aparat u svim habzburškim zemljama.
Slika dole: svečani mač Fridriha III – izložba Donja Austrija 2019 god.
Ratovi sa Francuskom su nastavljeni uz pomoć Engleske i Španije, sve do mira u Senlisu 1493. godine. Prema odedbama ovog mira Francuska je vratila Burgundsku grofoviju Habzburzima koja ostaje pod njihovom upravom narednih 185 godina.
Slika dole: pečat Fridriha III
Na insistiranje nemačkih kneževa, 1486. godine, Fridrihov sin Maksimilijan je krunisan za kralja Rima, kada postaje očev savladar. Od toga perioda Fridrih se sve više povlačio iz politike. Politiku je zamenio interesovanjem za astrologiju i alhemiju. Takođe je sakupljao knjige i retke stene. Upokojio se avgusta 1493. godine.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
