Dan državnosti u Subotici obeležen izložom o zadužbinama Nemanjića (FOTO)

SUBOTICA – Izložba „Vladarske zadužbine dinastijije Nemanjić“, fotografije vladarskih zadužbina i najreprezentativnijih manastirskih zdanja  iz perioda dinastije Nemanjić nakon proslave 120. godišnjice od osnivanja i postojanja Muzeja grada Beograda, predstavljena je i u Subotici.

Uoči Dana državnosti Republike Srbije – Sretenja,  ispred Gradske kuće postavljena je izložba koju su, u prisustvu gradonačelnika Bakića i brojnih građana koji su došli .da vide zadivljujuću arhitekturu srpskih kraljeva rasutu po Srbiji, otvorili potpredsednik Pokrajinske vlade, Branko Ćurčić i ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog, Tomislav Žigmanov.

Dan državnosti Srbije uspostavljen je u spomen na Sretenje 1804.godine kada je na zboru u Orašcu podignut Prvi srpski ustanak, te na Sretenje 1835.godine kada je izdat i zakletvom potvrđen prvi Ustav Knjaževstva Srbije, poznatiji i kao Sretenjski ustav.

Izložba „Vladarske zadužbine dinastije Nemanjić“ predstavila je najznačajnije zadužbine Nemanjića – Bogorodičinu crkvu u Studenici, Žiču, Mileševu, Sopoćane, Gradac, Crkvu Bogorodicu Ljevišku, Staro Nagoričane, Gračanicu, Dečane i Mateić. One imaju dubok istorijski i duhovni značaj za Srbiju, svedočanstvo su snage države i kulturnih vrednosti našeg naroda, poruke su sa otvaranja izložbe.

Kao najstarija na postavci, Studenička crkva predstavljala je uzor koji će potomci Stefana Nemanje oponašati prilikom podizanja svojih grobnih hramova. Godine 1986. manastir Studenica je uključen na Uneskovu Listu svetske baštine.  Prostorna struktura hrama u Žiči, po želji Stefana Prvovenčanog, s izvesnim razlikama, potiče iz Bogorodičine crkve u Studenici. Njenom izgradnjom, stvoren je osoben tip sakralne građevine koja će biti uzor brojnim potonjim spomenicima tokom XIII veka. Crkva Vaznesenja Hristovog u Mileševi koju je podigao kralj  Vladislav  ima osnovu svojstvenu raškim hramovima i zasnovana je na programu po kojem je sagrađena crkva u Žiči. Za razliku od starijih raških hramova, Sopoćanska crkva kralja Uroša I, spolja ima izgled trobrodne bazilike, odnosno izvedena je kao građevina raškog tipa.

Jedina od ktitorki, kraljica Jelena Anžujska je gradačku crkvu podigla u osmoj deceniji XIII veka kao grobni hram po ugledu na Bogorodičinu crkvu u Studenici.

I dok se sakralna arhitektura oslanja na arhitektonske karakteristike rodonačelnika dinastije Nemanjić, novo petokupolno rešenje ljeviškog hrama ponovljeno je na dve potonje Milutinove zadužbine – Starom Nagoričinu i Gračanici, ali i na drugim zadužbinama izgrađenim  u XIV veku. Iako se sa izvesnim novinama kralj Milutin izdvaja kao ktitor, crkva u Banjskoj koju je podigao, sagrađena je „na sliku svete Bogorodice studeničke“, ktitora Stefana Nemanje.  Više od stotinu godina kasnije, bogat ukras koji se našao na oltarskoj trifori  Hrista Pantokratora u Dečanima, koju je podigao Stefan Dečanski, je zapravo kopija apsidalne trifore Bogorodičine crkve u Studenici. Bogorodičina crkva u Mateiču predstavlja jednu od najreprezentativnijih građevina sredine XIV veka i poslednja carska zadužbina Nemanjića.

Zadužbine loze Nemanjić imaju dubok istorijski i duhovni značaj za Republiku Srbiju, i svedočanstvo su snage naše države, kao i vrednosti i kulture koju je naš narod očuvao tokom burne istorije.

„Današnja izložba koja nam govori o vladarskim zadužbinama dinastije Nemanjić ne govori nam samo o zadivljujućoj arhitekturi srpskih kraljeva, već o kontinuitetu jedne dinastije. U vreme Nemanjića srpska država doživela je svoj procvat na geopolitičkom i kulturnom planu i uživala ugled koji posle toga nije prevaziđen“ – istakao je potpredsednik Pokrajinske vlade, Branko Ćurčić.

Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog, Tomislav Žigmanov rekao je da je zahvaljujući zadužbinama srpski narod uspeo da sačuva svoje korene i istorijsko pamćenje.

„Zadužbine sagrađene u prošlosti pravi su i verni dokaz umetničkog i graditeljskog stvaralaštva Srba, trajan arhitektonski i slikarski zapis o srpskim vladarima, duhovnom stanju i o sveukupnom društvenom napretku Srbije toga doba.  Zadužbine loze Nemanjić imaju dubok istorijski i duhovni značaj i danas za Srbiju i svedočanstvo su snage naše države, kao i vrednosti kulture koju je srpski narod čuvao i sačuvao sve do danas”.

Pročitajte još:

Subotica: Škola dobila vrednu donaciju – stolicu koja olakšava pristup osobama sa invaliditetom

SUBOTICA – Osnovna škola „Sonja Marinković“ dobila je kosu stepenišnu stolicu, koja olakšava pristup osobama sa teškoćama u kretanju. Stolicu je donirala kompanija „Systematic doo“ iz Subotice. Primopredaji stepenišne stolice prisustvovao je i gradonačelnik Subotice Stevan Bakić koji je, tim povodom, izjavio da lokalna samouprava, inače, ima izvanrednu saradnju sa subotičkim privrednicima koji se odazivaju na svaki poziv Grada. Osnovna škola „Sonja Marinković“ je, dodao je, 2018. godine potpuno rekonstruisana sredstvima Grada Subotice i Kancelarije za upravljanje javnim ulaganjima Vlade Republike Srbije, današnjeg Ministarstva za javna ulaganja, u visini od 74 miliona dinara. „Škola je tada opremljena najmodernijim nameštajem i […]

Opširnije

Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.