SRBIJA – Dunav, druga najduža reka Evrope nemi je svedok ljudske istorije koja se odvijala na njegovim obalama.
Mnoštvo različitih plemena i naroda, još od praistorije živelo je na njegovim obalama i bilo izloženo na milost, pa u nemilost njegovoj ćudi. Njegova moć i veličanstvenost, izazivali su strahopoštovanje ljudi, pa ne čudi što su za njega vezani mnogi mitovi i legende. Celim tokom Dunava kroz Srbiju mogu se čuti neverovatne priče o njegovim vodama…
Jason, Argonauti i potraga za Zlatnim runom, dunavske sirene i duhovi, nemani koje proždiru ljude, deo su više milenijske mistike koja je vezana za ovu reku.
Legende o Dunavu sežu do 3.500 godina u prošlost, kada su se po predanju, Jason i njegovi neustrašivi Argonauti, uputili u potragu za Zlatnim runom. Oni su uplovili u Dunav (tada nazivan Istar) i plovili sve do Đerdapa. Prema jednoj od legendi Zlatno runo je nađeno u blizini ušća reke Pek u Dunav, a tada su tu živele i sirene!
Za stare Rimljane, Dunav u svom toku kroz današnju Srbiju, bio njihova istočna granica, koja ih je štitila od upada varvarskih plemena. U nekim rimskim svedočanstvima, u Dunavu su živele bezimene nemani, koje su proždirale neoprezne ljude koji bi se udaljili (čamcem ili plivajući) od njegovih obala.
Drevni sloveni ispredali su mnoge mitove vezane za Dunav. Prema njima u reci je živeo čitav niz natprirodnih bića od kojih su neka bila dobroćudni, a neka izrazito neprijateljski nastrojena prema ljudima.
Na primer vodeni duhovi u staroslovenskoj i srpskoj mitologiji su stvorenja slična patuljcima sa kozijim nogama i dugim bradama. Oni su neprijateljski nastrojeni prema ljudima, koje vole da dave u talasima.
Vodene vile su isključivo ženskog roda, iako se druže sa vodenim duhovima, ipak su naklonjene ljudima. Prema predanju, neretko su se zaljubljivale u smrtnike koje su viđale na njegovim obalama.
Dolaskom Turaka na ove prostore nastale su nove legende, od kojih je legenda o Kemzi, aktuelna i do današnjih dana. Kemza je turskog imena, označava čovekoliko biće sa ribljim odlikama i dugačkim kandžama. Kemza voli da odvuče nesretne ljude u virove de ih davi u mračnim dubinama…
Takođe celim tokom Dunava kroz našu zemlju mogu se čuti mitovi „novijeg datuma“, koje pričaju o somovima koji su teški po 500 kilograma „i više“, koji neopreznog pecaroša odvuku pod talase kada zagrizu njegov mamac, ili iz dubina sčepaju plivača.
Za Dunav je vezana legenda o postojanju tunela ispod njegovog korita, koji vodi iz katakombi Petrovaradinske tvrđave do Novog Sada. Ovaj „novosadski“ mit ima i danas veliki broj pobornika.
Ipak, u nekim legendama i mitovima ima makar malčice istine, a istina je da su u Dunavu do sredine prošlog veka, stvarno živele nemani! I to nisu samo puke priče dokonih alasa! Naime sve do izgradnje hidrocentrale Đerdap, u Dunavu su se mrestile ribe Morune, koje su mogle da narastu do 10 metara i dosegnu težinu od čak 3 tone.
Iz Crnog mora, na proleće uzvodno su se kretale morune poznatije kao dunavski divovi. Čak se u Sremu u 18. veku pravio kavijar od njihove ikre!
Pročitajte još:
