Turski gradovi izgledaju kao da su ih pregazili tenkovi.
Bes se širi Turskom nakon smrtonosnog zemljotresa, jer se smatra da su loši građevinski propisi doprineli još većoj katastrofi, što je dovelo do urušavanja ogromnog broja stambenih zgrada.
Na internetu su se proširili snimci mnogobrojnih kuća i višespratnica koje se ruše kao od šale, a posebno se istakao video jedne novogradnje. Nedavno izgrađeni soliter u turskoj Malatiji je srušen za nekoliko sekundi.
Bu binalar yeni lan kafayı yiyeceğim. Gerçekten yeni binalar artık güvenli yapılıyor sanıyordum, deprem geliyor diye bizimkini satıp üstüne kredi çekip yeni bir eve geçmek istiyordum yıllardır pic.twitter.com/enaYoVVyy4
— N.K. Lifter (@Nk_Lifter) February 6, 2023
Da stvar bude gora, prošle godine je u reklami rečeno da je izgrađen u skladu sa propisima u slučaju zaštite od zemljotresa i da su korišćeni materijali „prve klase“.
Reklame više nema, ali su je pojedini korisnici postavili na Tviteru.
Çöken 1 yıllık bina ve o binanın ilanı https://t.co/Y294gpZGNQ pic.twitter.com/59JZCVl8aW
— Röportaj Adam (@RoportajAdam) February 6, 2023
Još jedan, nedavno izgrađeni stambeni blok, značajno je oštećen u lučkom gradu Iskenderunu.
Stambena zgrada od 12 spratova i 250 stanova, koja je predstavljana kao „kvart iz raja“, u potpunosti je srušena u turskom Hataju nakon stravičnog zemljotresa. Veruje se da se pod ruševinama nalazi oko 800 žrtava.
Iako su zemljotresi, koji su 6. februara pogodili Tursku i Siriju, bili veoma snažni, stručnjaci kažu da su zgrade mogle da izdrže potrese da su bile pravilno izgrađene.
– Intenzitet zemljotresa je bio ogroman, ali ne toliko da sruši stabilne zgrade – rekao je Dejvid Aleksander, profesor za planiranje u hitnim situacijama i menadžment na Univerzitetskom koledžu u Londonu.
– U većini mesta treslo se manje od maksimuma, tako da možemo da zaključimo, na osnovu hiljada srušenih objekata, da nisu bili izgrađeni u skladu sa propisima, pogotovo kada je reč o otpornosti na zemljotrese – dodao je.
Muljanje prilikom gradnje
Građevinski propisi su poslednjih godina stroži, pogotovo posle prethodnih katastrofa.
Striktniji bezbednosni standardi su uvedeni nakon zemljotresa 1999. godine, kada je poginulo 17.000 ljudi.
Prema najnovijim pravilima, regioni podložni zemljotresima trebalo bi da koriste beton visokog kvaliteta sa čeličnom armaturom. Stubovi i grede moraju biti ravnomerno raspoređeni kako bi efikasno upili uticaj potresa.
Ipak, sve to se loše sprovodi u praksi.
Vlada je čak pružala povremene „građevinske amnestije“, izuzetke od plaćanja taksi za objekte izgrađene bez potrebnih sertifikata. Takve dozvole su se izdavale od šezdesetih, a poslednjih primera je bilo 2018.
Kritičari dugo upozoravaju da se ovakvim potezima rizikuje katastrofa u slučaju većih zemljotresa.
Oko 75.000 zgrada u oblastima pogođenim zemljotresom, na jugu Turske, dobilo je amnestiju, preneo je BBC.
Geolog Celal Sengor smatra da je ovakva praksa ravna zločinu.
Samo nekoliko dana pre zemljotresa, turski mediji su preneli da se sprema novi predlog zakona koji čeka odobrenje parlamenta kojim bi se nedavnim gradnjama takođe davale tzv. amnestije.
Nakon zemljotresa koji je pogodio Izmir 2020, mediji su preneli da je 672.000 zgrada bilo izuzeto od plaćanja taksa, tj. nabavljanja potrebnih građevinskih dozvola, a tada je navedeno, prema podacima Ministarstva za urbanizam i životnu sredinu, da 2018. godine više od 50 odsto zgrada u Turskoj nije bilo izgrađeno u skladu s propisima. To je otprilike 13 miliona objekata.
Ministarstvo je posle nedavnog zemljotresa poručilo BBC-ju da nijedna zgrada koja je izgrađena pod njegovim nadzorom nije srušena.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
