Broj elektronski registrovanih sezonskih radnika u poljoprivredi za nepunih šest godina, od kada je započeta reforma sezonskog zapošljavanja, dostigao je gotovo 100.000, a portal i aplikaciju do sada je koristilo više od 900 poslodavaca, koji su na ime poreza i doprinosa za angažovane radnike u budžet uplatili 1,9 milijardi dinara.
Portal „Sezonski radnici“, čiju je izradu inicirao NALED uz podršku Nemačke razvojne saradnje, koju sprovodi GIZ, funkcioniše od 2019. godine i omogućava jednostavnu prijavu radnika na dnevnom nivou.
Kako je saopštio NALED, portal je tada u potpunosti preuzela Poreska uprava, a broj prijavljenih sezonaca iz godine u godinu raste, pa ih je tako tokom 2019. bilo oko 28.000, a tri godine kasnije 49.000.
Ovi podaci pokazuju da je reforma imala značajan uticaj na suzbijanje sive ekonomije i nelegalnog poslovanja, jer je prema procenama broj radnika angažovanih na crno u poljoprivredi pre uspostavljanja elektronskog sistema prijavljivanja iznosio više od 90 odsto.
Projektna menadžerka GIZ-a Amira Omanović rekla je da pre početka reforme ugovor imalo tek nešto više od 3.500 radnika, od broja angažovanih sezonaca u poljoprivredi Srbije, za koje se procenjuje da ih ima između 65.000 i 80.000.
– Sada ih je polovina angažovana kroz sistem, odnosno uvedena u legalne tokove. Zakon o pojednostavljenom radnom angažovanju na sezonskim poslovima u određenim delatnostima, koji se primenjuje od 2019, pokazao se kao dobro rešenje za suzbijanje sezonskog rada na crno, od čega korist imaju svi – kazala je ona.
Ovaj zakon, naglasila je Omanović, puno je pomogao i zaposlenima, koji su sada postali vidljiviji, a za dane tokom kojih su angažovani, osim naknade za rad, sada ostvaruju i pravo na penzijsko i osiguranje u slučaju povrede na radu.
NALED i GIZ zalažu se za proširenje reforme sezonskog zapošljavanja i na kućno-pomoćne poslove, građevinarstvo, ugostiteljstvo i turizam.
Nove okolnosti na tržištu rada, posebno imajući u vidu održavanje EXPO 2027, dodatno će povećati potražnju za poslovima u ovim sektorima.
