Vreteno trešnje u gustim zasadima se ustalilo kao sistem gajenja u srednjim i severnim delovima Italije, sa gustinama sadnje (standardno vreteno) 4,5 x 1,5 i 4 x 1 m i uz primenu slabo bujnoih podloga (Gizela 5 i 6).
To podrazumeva 1.500-2.500 stabala/ha i prinose u rasponu 11-20 t/ha (stabla u 4. godini nose 10 kg roda). Krune su visoke do 3,8 m, a prorođavanje stabala je u četvrtoj ili petoj godini (Gizela 5), tj. Šestoj ili sedmoj godini (Gizela 6).
Supervreteno (SSA) podrazumeva gustine sadnje u rasponu 3,2-3,5 x 0,4-0,7 m (više od 4.000 stabala/ha) sa prinosima ne većim od 3-4,5 kg/stablu, kako bi se sačuvao kvalitet ploda. Zapravo, mora se napraviti balans između kalibra i kvaliteta ploda, pa tako u Italiji plodovi trešnje kalibra manjeg od 28 mm uopšte nisu predmet prometa na tržištu.
U Plantažama PG Cicović u Novom Slankamenu koju je podigla firma Agrofertikrop prisutno je vitko visoko (TSA) i super usko (SSA) kao i Bibaum vreteno, sa prisutnim sortimentom (Burlat, Grace i Black Star, Sweet Lorenzo, Kordia, Regina, Ferrovia) uglavnom na podlozi Gizela 5. Sadnice su plaćane u nivou 2-2,5 evra, a zasadi podizani po sistemu ključ u ruke sa cenom od oko 40.000 evra/ha, uključujući tu i protivgradnu mrežu, sistem fertirigacije i vodotopiva đubriva, zatravnjivanje zasada travnim smešama (mow and blow sistem). U sadnji su korišćene dvogodišnje sadnice sađene na rastojanju 3,8-4,2 x 0,9-1,2 m, gde je rovašenjem na dobijenim prevremenim grančicama u godini po sadnji dobijeno 500-1.000 g ploda/biljci (5. godina – zasad u punom rodu, 20 t/ha ili 10 kg ploda/stablu). Formirana kruna vretena bi trebalo da ima prečnik od 0,5 m i da je čine 8-12 grana, nosača roda. Na gazdinstvu je ostvaren GlobalGap proces proizvodnje plodova trešnje.
Bibaum vreteno trešnje
Dvostruka osovina (Bibaum – Mazzoni, 2008) predstavlja uzgojnu formu punog plodonosnog zida koju čine dve skeletne osovine pod oštrim uglom u zoni grananja. Skeletna struktura se formira u rasadniku prekraćivanjem jednogodišnjeg dela sadnice na visinu 30 – 40 cm, ili kalemljenjem podloge na zadanoj visini sa dve strane okuliranjem u isečak (chip budding). Oštar ugao grananja vretenastih osovina u zoni račvišta sprečava vegetativnu aktivnost u toj zoni što je bio osnovni problem kod uzgojne forme duplo vreteno. Visina stabla i debljina plodonosnog zida omogućavaju dobru osvetljenost unutrašnjosti i donjih delova plodonosnog zida, pa se međuredni razmak može se planirati u skladu sa prohodom voćarskog traktora.
Tehnika formiranja uslovljena je posebnim osobinama sadnog materijala. Sadni materijal podrazumeva sadnice sa dve osovine koje su delom razgranate kao sadnice A+. Sadnice se ne prekraćuju po sadnji, sem ako to nije neophodno zbog buđenja pupoljaka i uravnoteženog rasta razgranjenja duž osovina. Armaturu čine stubovi (stubovi za armaturu služe istovremeno i za postavljanje protivgradne mreže) sa tri reda žice. Osovine na sadnici se pričvršćuju za prvi red žice na međusobnom rastojanju od 60 cm i savijaju vezivanjem za drugi red žice čime se u stvari dovode u uspravan položaj na planiranom rastojanju. Bočna razgranjavanja se vezivanjem za žicu savijaju prema dole i uvođenjem u redni prostor. Na svakoj osovini ima do 10 nosača rodnog drveta koji se režu po sistemu duge i kratke rezidbe, pojedinačno kao kod vretena trešnje. Naime, posle 5-6 godina rađanja (ili ranije, u zavisnosti od kondicije zasada) bočni poluskeletni nosači na stožini se prekraćuju na patrljak dužine 20 cm radi obnove rodne površine. Svi delovi krošnje su efikasno dostupni za mašinske i ručne zahvate u toku vegetacije.
Sorte koje su u ponudi u Mazzoni grupi su Bibaum sadnice standardnih sorti na podlogama Gizela 5 i 6 (Kordia, Regina, Ferovija, Sweet Ariana i nova sorta Areko) za koje je poznato da imaju vrlo rodne pupoljke pri osnovi jednogodišnjih grančica, pa su zgodne za gajenje u SSA sistemu. Kod ovog ultragustog sistema gajenja prirasti se permanentno orezuju na dva vidljiva vegetativna pupoljka (pored pojedinačnih cvetnih pri osnovi letorasta), sve dok nosač ne bude toliko izdužen da se orezuje do osnove (na kolut), kako bi se iz spavajućih pupoljaka formirao novi prirast i obnovilo rodno drvo.
Principi orezivanja i održavanja Bibaum rodnih stabala su:
– Dve stožine kao vođice
– Uravnotežena snaga rasta stožina
– Svaka stožina ima visok konusni oblik
– Bočni nosači moraju da poštuju odnos 1: 3 u odnosu na debljinu vođice
– Rodni nosači su raspoređeni spiralno duž stožina
– Mešoviti bočni prirasti se drže 2-3 godine kod kajsije i šljive, 1-2 godine kod breskve
– Prebujni i izrođeni prirasti se odstranjuju na patrljke
– Gustina sadnje (koštičavo voće): 4-5 x 2-2,5 m (800-1250 biljaka/ha)
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
