HRTKOVCI – Antropomorfna (čovekolika) figurina nazvana „Blizanci“, napravljena od pečene gline, iz perioda neolita – mlađeg kamenog doba, pripada Vinčanskoj kulturi, stara oko 5000 – 4500 godina pre nove ere, pronađena je na arheološkom lokalitetu Gomolava u Hrtkovcima u Sremu, u Opštini Ruma i nalazi se u zbirci Muzeja Vojvodine u Novom Sadu.
Najverovatnije prikazuje neko božanstvo ili mitološko biće, ili sijamske blizance. S obzirom na to da je pronađeno više dvoglavih vinčanskih figurina, pretpostavlja se da su imale neku kultnu, ritualnu ulogu. Figurina ima tipične odlike vinčanske umetnosti – ravna trouglasta lica, bademaste oči, geometrijske ukrase na telu koji predstavljaju odeću ili tetovaže, i rupice na glavi i telu koje su verovatno služile za kačenje ukrasa ili za kačenje figure na kanap ili vrpcu.
Još uvek je nerazjašnjeno značenje tajanstvenih simbola koji su urezani na grnčariji i figurinama vinčanske kulture. Već godinama ih izučavaju arheolozi i paleolingvisti. Pretpostavlja se da su bili oznake vlasništva, kaucija, piktogrami ili slikovno ili fonetsko pismo.
Neki tvrde da se u Vinčanskom pismu, odnosno sistemu znakova i simbola mogu pronaći simboli koji podsećaju ili iz kojih su nastala određena slova današnjeg ćiriličnog pisma, a simbol koji je gotovo isti kao četiri S na grbu Srbije i danas izaziva kontroverze i oprečna mišljenja među istoričarima i lingvistima.
Gomolava je jedan od najbogatijih i najznačajnijih arheoloških lokaliteta u Srbiji, koji se proteže uz reku Savu u Hrtkovcima, sa ostacima ljudskog života od pre 7000 godina do modernog doba.
Mnoge zajednice osnivale su naselja na Gomolavi, počev od Vinčanske kulture, 5000 godina pre nove ere, preko bronzanog i gvozdenog doba, do perioda Rimskog carstva i srednjeg veka.
Kultruni sloj je dubok čak 6 metara. Naselje Vinčanske kulture na Gomolavi trajalo je oko 500 godina, između 5000 i 4500 godina pre nove ere. Sastojalo se od pravougaonih kuća napravljenih od drveta i gline, sa 2 ili 3 prostorije. Neke kuće su bile prilično velike, sa dimenzijama od 15×8 metara zauzimale su površinu od 120 metara kvadratnih.
Iznad vrata većine domova kačeni su bukranioni, lobanje bikova oblepljene glinom, koje su imale zaštitnu magijsku ulogu. Žitelji ovog praistorijskog naselja održavali su intenzivne trgovačke veze sa drugim zajednicama u drugim delovima Evrope. Arheolozi su na Gomolavi pronašli alatke od opsidijana, vulkanskog stakla poreklom iz Karpatskog basena, kao i nakit od školjki poreklom sa Mediterana. Pored toga, jedno od značajnijih otkrića je i nekropola od 27 grobova, u koje su pokojnici polagani na bok u zgrčenom položaju.
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
