Ulica kojom se nekada čamcima ulazilo u grad, živela gradska sirotinja i umalo postala četvrt „crvenih fenjera“ (FOTO/VIDEO)

NOVI SAD – Ulica Zemljane ćuprije dobila je ime po malenoj ćupriji preko kanala, sačinjenoj od kukurozovine, odnosno snopova kukurozovine i zemlje preko nje, a kojom se ulazilo u grad.

Ćuprija se nalazila na preseku današnjih ulica Save Vukovića i Zemljane ćuprije, preko rukavca Dunava koji se spuštao sve do sadašnje Ulice Matice Srpske. Ova ulica je jedna od retkih koja je tokom svoje 300  godina duge istorije zadržala isti naziv.

Na malom trgu koji formiraju ulica Zemljane ćuprije sa ulicama Marka Miljanova i Rajkovićeve, prostirala se “Bara četiri krajcara“.

Ime „Bara četiri krajcara“ nastalo je zbog obaveze da svaki vlasnik čamca koji je ulazio u grad preko bare morao da plati četiri krajcara.

Posle 1875. godine, taj do juče močvarni deo Podbare pretvoren je u pašnjake, a kasnije je na tom mestu počela da se stvara prva industrijska zona u Novom Sadu.

U Ulici Zemljane ćuprije u prošlosti je uvek stanovala gradska sirotinja. To su uglavnom bili nadničari i sitne zanatlije, koji nisu imali novca da podignu neke bolje kuće.
Njihove trošne kuće, sačinjene od nekvalitetnih materijala, vrlo brzo bi se urušile i nestajale, a na njihovom mestu podizane su nove.

Kuće koje se danas nalaze u ulici Zemljane ćuprije zidane su nakon Bune 1849. godine, krajem 19. i početkom 20. veka.

Kroz istoriju svog postojanja, ova ulica bila je dom znamenitih pripadnika srpskog naroda koji su živeli ili radili u Novom Sadu tokom austrougraske vladavine.

Među znamenitim žiteljima ove ulice je bio i Svetozar Miletić. On se uselio u jednu od kuća nakon što je prvi put došao iz Mošorina u Novi Sad.

Nakon Prvog svetskog rata ulica Zemljane ćuprije je umalo postala ulica „crvenih fenjera“.

Naime, tadašnje vlasti su želele da bordele i prostitutke premeste iz sadašnjeg bloka oko Ulice Arse Teodorovića, jer su bili previše blizu centru grada.

Za potrebe nove četvrti „crvenih fenjera“ odabrana je bila Ulica Zemljane ćuprije, ali su se građani pobunili.

Iz tog razloga je delatnost „najstarijeg zanata“ na kraju smeštena oko Železničke stanice, tj. sadašnje Limanske pijace i Ulice Lasla Gala.

Od drugih „znamenitosti“ ove ulice, valjalo bi pomenuti nekadašnju kafanu „Proleće“, danas preimenovanu u „Laufer“, jednu od najstarijih u našem gradu, a koja se nalazi na uglu ulica Zemljane ćuprije i Milana Rakića.

Ovo je jedna od retkih preostalih autentičnih kafana u Novom Sadu. Tu vreme kao da je stalo. Atmosfera je ležerna, rakija se sipa domaćinski, a kafa se služi s ratlukom, baš onako kako treba.

Iako je stari naziv prekrečen, na bočnoj strani kuće u kojoj se kafana nalazi, još stoji dobro znani stari mural.

Ulica Zemljane ćuprije nalazi se u najstarijem delu Novog Sada, Almaškom kraju.

Samim tim i ona je zadržala šarm minulih vremena kada su ulice bile kaldrmisane, fenjeri umesto bandera predstavljali javnu rasvetu, a glavno prevozno sredstvo bile konjske zaprege. Danas, naravno, nema ni kaldrme, ni fenjera, ni konjskih zaprega, ali ima priča minulih vremena, koju ova ulica rado priča.

Pročitajte još:

Priča o novosadskim tramvajima: Da li je kasno da se ispravi najveća greška u istoriji gradskog prevoza?

NOVI SAD – Početkom 1910. godine položene su prve šine za budući tramvajski sistem. Tada, kao i danas, deo meštana oštro se protivio novini koja će, vreme će pokazati, biti jedna od najboljih odluka u vezi sa razvojem Novog Sada. Radovi na tramvajskoj mreži trajali su nešto više od godinu dana. U narednim godinama mreža će biti proširena, uvođenjem dodatnih linija. Kada su tog 30. juna 1911. godine, žuta tamvajska kola pojurila ulicama grada, Novosađani nisu mogli da sakriju čuđenje i oduševljenje. Prvobitno, ulicama Novog Sada saobraćalo je ukupno 19 tramvajskih vozila, od čega je najveći broj bio proizveden u […]

Opširnije

Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.