NOVI SAD – U širem delu novosadskog centra grada, u opštini Stari grad, nalazi se Ulica Miroslava Antića. Kao i većina drugih novosadskih ulica, i ona je menjala ime, pa se ranije zvala Ulica Borisa Kidriča.
Svoj sadašnji naziv nosi po proslavljenom srpskom pesniku, režiseru, scenografu, novinaru, slikaru, boemu i večitom buntovniku, Miroslavu Miki Antiću.
Njegovom najpoznatijom zbirkom pesama smatra se „Plavi čuperak“, koja je objavljena sredinom ’60-tih godina 20. veka. Osim ove zbirke pesama, neka od najznačajnijih Antićevih dela su „Ispričano za proleća“, „Plavo nebo“, „Roždestvo tvoje“, „Koncert za 1001 bubanj“, „Garavi sokak“, kao i „Šašava knjiga“ i „Poslednja bajka“. Miroslav Antić preminuo je u Novom Sadu, 1986. godine.
Ulica Miroslava Antića nije preterano široka, gotovo da bi se mogla preskočiti, ali je zato veoma prometna, budući da se ukršta sa ulicama Žarka Zrenjanina, Stražilovskom i Vojvođanskih brigada.
Kao i većina drugih ulica ovog kraja, prepuna je zelenila i starih, raskošnih krošnji drveća. Šta više, ova ulica može da se pohvali da se u njoj nalaze čak dva stogodišnja stabla. To su stablo tise i stablo koprivića, koje se izdvajaju među tamošnjim drvećem.
Kada već spominjemo stare činovničke vile, kojima je načičkan čitav ovaj kraj, treba i spomenuti da su u kući sa brojem 5 živeli i stvarali arhitekte Milan Tabaković i Đorđe Tabaković, kao i slikar Ivan Tabaković.
Od trojice Tabakovića, za arhitekturu Novog Sada kojoj se i danas divimo, svakako najznačajniji je Đorđe Tabaković.
Pripadao je nizu prvih srpskih arhitekata koji su prihvatili moderni internacionalni stil, unutar koga će ostvariti svoj individualni arhitektonski izraz.
Za samo desetak godina aktivnog projektantskog delovanja, Tabaković je samo u Novom Sadu projektovao i izveo preko pedeset građevina različitih namena, privatnih kuća i vila, višespratnih stambenih zgrada, javnih i kulturnih ustanova, fabrika, kao i mnogobrojne manje graditeljske poduhvate. Osim u Novom Sadu, njegova dela nalaze se širom AP Vojvodine.
Hotel „Park“, zgrada Crvenog krsta, Dom novosadske trgovačke omladine, Klajnova palata, zgrada društva „Kora hleba“, Tanurdžićeva palata, Sokolski dom (danas Pozorište mladih), samo su neka od dela ovog proslavljenog arhitekte, velikog graditelja Novog Sada.
Kuća porodice Tabaković je, kako i priliči, remek delo za sebe, a ujedno i jedan od najstarijih projekata Đorđa Tabakovića.
Zgrada je podignuta 1929/30. godine, a tokom 1938. godine Tabaković izvodi projekat dogradnje, kojim je aktivirana čitava treća etaža. Manji unutrašnji radovi, u vidu pregradnih zidova, rađeni su 1942. i 1948. godine, takođe po projektu Tabakovića.
Prvobitno je to bila solidna stambena zgrada, potpuno u duhu kasnog eklekticizma, sa manjim balkonima iznad raskošnog ulaza i tradicionalno pojačanim potkrovnim vencem. Tradiciji pripadaju i heraldičke reljefne ploče ugrađene između otvora na kojima su predstavljeni simboli arhitekture čekić, trougao i šestar.
Zgrada je imala trosobne stambene jedinice i dva velika ateljea u tavanskom prostoru. Međuspratna konstrukcija je drvena dok su nad podrumom pruski svodovi među gvozdenim nosačima.
Danas kuća porodice Tabaković ima veću kulturno–istorijsku nego arhitektonsku vrednost.
Ništa manje zanimljiva nije ni zgrada koja se nalazi odmah pored kuće Tanbakovića, a u pitanju je zgrada inženjera Stevana Radivojevića. Ovu zgradu inženjer Stevan Radivojević je 1929. godine projektovao za sopstvene potrebe.
Dvospratni objekat ima široku pravougaonu osnovu sa jednim kraćim krilom na desnoj strani dvorišne fasade.
Na drugom spratu zgrade nalazi se balkon sa zidanom ogradom, koji nose vitki podupirači.
Fasada je organizovana u tri celine, a vertikala centralnog dela je posebno naglašena.
Na fasadi se nalaze dve skulpture, figura muškarca, „Radnika“ i ženska figura koja simboliše „Pobedu“. U nivou drugog sprata nalaze se dva reljefa sa motivima „Kosovke devojke“ i grupom figura sa harfom koje simbolišu „Apoteozu“.
Skulpturalni radovi delo su ateljea Baranji, a ceo objekat ima stilske karakteristike art deko stila.
Sledeća zgrada, na broju 9, moderna je trospratnica, izgrađena poslednjih godina na mestu starijeg objekta koji je srušen.
Objekat koji se tu nalazio bio je deo ambijentalne celine izgrađene u prvoj polovini 20. veka, a u prizemlju je ’90-tih godina prošlog veka otvorena fotokopirnica, jedna od najstarijih fotokopirnica u gradu.
U tom, starijem objektu, nalazila su se dva stana od 150 m2 i jedan od 53 m2, dok je u prizemlju bio poslovni prostor čija je površine iznosila 31 m2.
Nažalost, raniji objekat je zbog dugogodišnjeg nemara i neodržavanja bio u znatnoj meri oštećen i zapušten, a dešavalo se i da delovi fasade padaju na trotoar. Istovremeno, zbog nerešenih pravno-imovinskih odnosa, čitav objekat je u takvom ruševnom stanju stajao čitav niz godina, ružeći čitav kvart.
U međuvremenu sve prepreke su otklonjene, pa se danas, kao što rekosmo, nalazi moderna trospratnica.
Sa druge strane ulice, na broju 2, nalazi se grandiozan objekat nekadašnjeg „Hidro-zavoda“, a kasnije je tu bio smešten IT sektor Vojvođanske banke. Objekat je građen između 1954. i 1956. godine, po projektu arhitekte Zorana Nikolića.
Stil gradnje ove zgrade je posleratna moderna, a zanimljiva je činjenica da čitav blok objekta napolju podupire svega par tankih stubova. Čitavu konstrukciju drži osam stubića, što je bila neka vrsta prekretnice u izgradnji.
Čitav ovaj prostor ima 1300 m2. U središnjem delu objekta nalazi se atrijum srednje veličine, kvadratnog oblika, tipičan za ovaj stil gradnje, sa mnoštvom zelenila, koji na taj način daje kontrast sivilu zgrade.
Preostali raspoloživi prostor ispunjen je osnovom prizemlja, koja se „lomi“ pod pravim uglom.
Na levom bočnom zidu u prizemlju nalazi se niz prozora, a na spratu je horizontala balkona, sa dugačkom ravnom ogradom.
Ovaj prostor je 2016. godine dodeljen ljudima iz Startit-a, kao coworking prostor i mesto okupljanja IT zajednice. Tom prilikom izvršeni su određeni radovi unutar i na objektu. Kako bi prilagodili prostor svojim potrebama i dobili što više prostora, srušili su zidove i sve je pretvoreno u jednu veliku zajedničku prostoriju.
Ono što predstavlja osobenost ove ulice je što se u jednom njenom delu, onom bliže Trgu galerija, još zadržala kaldrma, kojom su sve značajnije ulice varoši novosadske nekada bile popločane, a što je danas prava retkost u gradu.
Upravo to, u kombinaciji sa zelenilom i starim vilama nekadašnjih banovinskih činovnika je ono što ovoj ulici i danas daje određeni šarm.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
