VOJVODINA – Pokrajinski sekretar za poljoprivredu Čedomir Božić, bio je gost tribine Centra za društvenu stabilnost, na temu “Politika navodnjavanja u AP Vojvodini“.
Ministarstvo poljoprivrede, Evropska banka za obnovu i razvoj i Organizacija za hranu i poljoprivredu UN počeli su realizaciju projekta izrade nacionalne Strategije navodnjavanja i petogodišnjeg Akcionog plana i Investicionog plana, 2020. godine.
Značajne površine plodnog obradivog zemljišta i raspoložive količine vode, čine da Vojvodina ima povoljne uslove za intenzivni razvoj poljoprivrede i primenu navodnjavanja. Iz godine u godinu sve češće se ispoljava manjak atmosferskih padavina time postoje realne potrebe za navodnjavanjem u Vojvodini.
Osnovni resursi za navodnjavanje u Vojvodini predstavljaju reke Dunav, Tisa i Sava, manji prirodni vodotoci, osnovna kanalska mreža višenamenskog hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav i detaljna kanalska mreža melioracionih kanala i vodne akumulacije, koji omogućavaju zahvatanje dovoljnih količina vode za potrebe navaodnjavanja. Porast broja stanovništva i povećane potrebe za hranom, prognozirane klimatske promene i sve učestalije i ekstremnije pojave suše potenciraju pitanje navodnjavanja. Preduslov sigurne, uspešne i efikasne poljoprivredne proizvodnje svakako predstavlja navodnjavanje.
Razvojem sistema za navodnjavanje u Vojvodini stvaraju se mogućnosti za dobijanje većih prinosa i „dve žetve“ godišnje. Povećanjem površina pod sistemima za navodnjavanje doprinelo bi intenziviranju proizvodnje visokokvalitetnih poljoprivrednih kultura uzgajanih po načelima integralne i ogranske proizvodnje. Struktura setve, ostvareni prinosi, njihov kvalitet i potražnja odrazio bi se na cenu proizvoda na tržištu, koja bi mogla da opravda visoka ulaganja u izgradnju i eksplataciju sistema i povećane troškove poljoprivredne proizvodnje u navodnjavanju.
Revitalizacijom postojećih sistema i postepenim uvođenjem novih površina pod sistemima za navodnjavanje omogućiće se intenzivniji razvoj ostalih poljoprivrednih delatnosti, prerađivačkih kapaciteta i privredni razvoj celog područja.
Prema podacima Republičkog hidrometereološkog zavoda Srbije u posledljih 10 godina, 5 godina su bile tople i sušne godine, tako da svaki vid ulaganja u sisteme za navodnjavanje opravdava uložena sredstva, jer moderna poljoprivreda ne može bez navodnjavanja.
Od oko dva miliona hektara obradivih površina, trenutno se navodnjava tek nekoliko procenata. Krupan korak u daljem razvoju navodnjavanja, racionalnom korišćenju vodnih resursa i širenju mogućih površina za navodnjavanje predstavlja programi sufinansiranja nabavke opreme i izgradnje sistema za navodnjavanje u Vojvodini preko Abu Dabi fonda i budžeta Autonomne pokrajine Vojvodine.
Prva faza izgradnje sistema za navodnjavanje u Vojvodini iz Abu Dabi fonda bila je vredna oko 15 miliona evra, a omogućeno je navodnjavanje novih 37.000 hektara zemljišta.
Radovi u drugoj fazi vredeli su oko 13,3 miliona evra i njima će biti omogućeno navodnjavanje na novih 30.612 hektara zemljišta u Banatu, Bačkoj i Sremu.
Od 2016. godine iz budžeta Autonomne pokrajine Vojvodine za sufinansiranje nabavke opreme za navodnjavanje na poljoprivrednim gazdinstvima u Vojvodini opredeljen je ukupan iznos od 2,2 milijarde dinara, čime su obuhvaćene površine pod sistemima za navodnjavanje od oko 40.000 ha, sufinansirana je nabavka 350 tifona, 1900 pumpi i agregata, ali i takođe 58 sistema za navodnjavanje u tipu rendžera.Za 2022. godinu obezbeđena su sredstva u budžetu APV za navodnjavanje u iznosu od 370.000.000,00 dinara.
Strategijom navodnjavanja i odvodnjavanja Republike Srbije koja je trenutno u fazi nacrta, trebalo bi da se reše ključni razvojni problemi i to:
1. Unapređenje okvira za korišćenje voda u poljoprivredi (unapređenje baze podataka, upravljanje javnim sistemima, pravna osnova Udruženja korisnika voda, visina naknada za vode, vodne dozvole i zoniranje već postojećih sistema za navodnjavanje)
2. Javna ulaganja u sisteme za navodnjavanje ( već je na teritoriji APV deo realizovan iz Abudabi fonda)
3. Javna podrška za navodnjavanje i odvodnjavanje u poljoprivredi ( subvencije na svim nivoima vlasti, IPARD podrška i podrška od strane Svedske banke)
