SUBOTICA – Pored spomenika caru Jovanu Nenadu koji se nalazi u samom centru Subotice, dnevno prođe veliki broj ljudi ali, gotovo je sigurno, malo je onih koji znaju da je, upravo zahvaljujući njemu, Subotica, pod ovim imenom, prvi put upisana u evropsku istoriju.
Ime Jovana Nenada se u istoriji pojavljuje odmah nakon Mohačke bitke u kojoj je Ugarska poražena od Turaka, kada je srpski živalj prelazio Savu i Dunav i naseljavao južni obod Ugarske. Srbi su očuvali južne granice i odbili Turke od prodiranja u Ugarsku, a na prostoru između Tise i Dunava, nekako niotkuda, pojavio se Jovan Nenad, koji je oko sebe okupio i predvodio više od 15.000 Srba. Vrlo brzo proterao je Turke iz Bačke i delova Srema i Banata, i proglasio se za cara.
Ni tada, kao ni sada, skoro šest vekova kasnije, nije se mnogo znalo ko je, zapravo, bio Jovan Nenad.
Pa ipak, njegova kratka vladavina od svega nekoliko meseci, nesrazmerna je istorijskom značaju Jovana Nenada kao državnika. Umećem i dobrom procenom prilika u kojima su se tada nalazili Ugarska i srpski narod, osnovao je samostalnu srpsku državu na području današnje Vojvodine. Naime, tokom sukoba dva pretendenta na ugarski presto, austrijskog cara Ferdinanda i ugarskog kralja Zapolje, mudro je stao na stranu austrijskog nadvojvode Ferdinanda. Uz njegovu pomoć, zato, priznat je za gospodara oblasti, čija je prestonica bila Subotica. Od pojave cara Jovana Nenada Vojvodina je uvek po svojoj državotvornoj misli ulazila u sastav srpske države, a njegova misao dobila je pravi obris 1918. prisajedinjenjem Vojvodine Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.
„Tvoja misao je pobedila“ – memento je koji i danas stoji na spomeniku caru Jovanu Nenadu, kraseći glavni gradski trg u Subotici, koji svojom lepotom mami uzdahe svakog turiste koji poseti Suboticu, i pored kulturne, pokazuje i istorijsku baštinu ovoga grada.
Pored Jovana Nenada, na spomeniku se nalaze i biste još dvojice znamenitih ličnosti 16. veka – Subote Vrlića i Fabijana Literata. Podignut je1927; porušen 1941. od strane fašista Mikloša Hortija, a obnovljen je 1991. godine. Remek delo je vajara Petra Palavičinija, a restauraciju dekapitiranih bista uradio je subotički akademski vajar Sava Halugin, uz pomoć sačuvanih figura u gipsu koje su skrivane u zbirci Gradskog muzeja Subotice.
Uklesan epitaf sa natpisom „Tvoja je misao pobedila“, i želja da saznaju više o tome ko je i odakle je samozvani car Jovan Nenad, bili su smernica i za polaznike radionica istorije, učenike subotičkih osnovnih i srednjih škola.
Polaznici radionica istorije su učenici uzrasta od 8 do 17 godina, a radionice su pod imenom „Istorija za decu“, krenule da se realizuju od marta ove godine u Srpskom kulturnom centru „Sveti Sava“, svake subote. Kao jednu od svojih aktivnosti, polaznici radionica pripremaju i snimaju dečju poludokumentarnu emisiju posvećenu značajnoj ličnosti srpske istorije na ovom prostoru – Caru Jovanu Nenadu. Radionice vodi Sava Samardžić, profesor istorije u subotičkoj Gimnaziji, a kako kaže, u planu ove družine, zaljubljenika u istoriju, je i izložba pod nazivom „Simboli grada“ kao i završna predstava svih učesnika pod imenom „Istorija za decu“. To je jedan od načina da deca upoznaju istoriju svoga grada i svoje zemlje, navodi profesor.
Pročitajte još:
Subotica: Festivali mogu biti ozbiljni generatori turizma
SUBOTICA – Festivali poput Evropskog filma Palić daleko prevazilaze kulturne okvire i predstavljaju ozbiljne turističke i privredne potencijale, saglasni su učesnici panel diskusije „Manifestacioni turizam i audio-vizuelna industrija u Vojvodini” koja je organizovana u sklopu Festivala. Da je uloga Festivala evropskog filma Palić čak veća u turizmu nego u kulturi pokazuje i to što Palić […]
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
