Na dnu Dunava kod Prahova, na granici Srbije i Rumunije na dnu moćne reke, nalaze se potopljena nemačkia flota brodova iz Drugog svetskog rata.
Operacija „Dunavski vilenjak“ važi za jednu od najmisterioznijih vojnih operacija u Drugom svetskom ratu. Po naredbi nemačkog admirala Ziba potopljena je čitava nemačka Crnomorska flota kako ne bi pala u ruke Crvene Armije.
Tačan broj potopljenih brodova nikada nije utvrđen, ali se predpostavlja da je njihov broj između 180 i 220 brodova! Pri niskom vodostaju Dunava, mnoge olupine zlokobno izviruju iznad talasa, poput flote duhova.
Zbog ove potopljene flote, plovidba ovim delom reke i dalje je otežana, iako je od njenog potonuća prošlo skoro 80 punih godina. Plovni put sužen je na svega 100 metara, dok je negde širine jedva 50 metara. Zbog ovog uskog plovnog koridora, zabranjeno je mimoilaženje brodova, već oni neretko čekaju i više sati, kako bi nastavili svoju plovidbu.
Šta je operacija „Dunavski vilenjak“?
Brodovi koji su potopljeni pripadali su nacističkoj Dunavskoj i Crnomorskoj floti, tokom Drugog svetskog rata, koji su plovili Crnim morem, Dunavom ali i Dnjeprom. Flotu su činila plovila različitih veličina i namena – barže, pontoni, patrolni čamci, ploveće bolnice, minolovci, desantni brodovi…
Nakon velike ofanzive Crvene armije u Ukrajini I Rumuniji, nemački brodovi našli su se u bezizlaznoj situaciji. Veliki morski borbeni brodovi I podmornice su potopljeni da ne bi pali u ruke sovjetima.
Zbog toga, početkom avgusta 1944. godine, admiral Paul Zib, organizuje sve raspoložive brodove u jednu formaciju i počinje operaciju povlačenja Dunavom do Nemačke pod nazivom “Dunavski vilenjak”.
Težak I rizičan put
Admiral Zib započeo je povlačenje, svestan da do Đerdapske klisure mora da stigne pre Crvene armije, ali do tamo ga je čekalo još skoro 1.000 kilometara plovidbe I to uzvodno.
Međutim, Rumunija je kapitulirala 23. avgusta 1944. godine i objavila rat Nemačkoj. Dva dana kasnije, u blizini grada Černa voda, rumunski vojnici napadaju dojučerašnje saveznike i tom prilikom gine više od 600 ljudi, dok 12 brodova biva potopljeno.
Nekoliko dana potom, kod bugarskog grada Vidina, ponovo dolazi do napada i Nemačka gubi nekoliko stotina vojnika i 22 broda.
Flota konačno stiže do Prahova 1. septembra 1944. godine. Na brodovima se nalazi veliki broj nemačkih vojnika I civila. Na bolničkom brodu nalazilo se 1.600 ranjenika. Vojnici I civili su iskrcani I zatim nastavljaju svoj put ka Nemačkoj vozovima.
Najbolji brodovi iz flote pokušavaju da se probiju kroz Gvozdenu kapiju I uđu u Đerdap, ali zbog jakog sovjetskog napada ne uspevaju. Komandant Zib uviđa da mu je preostala samo jedna solucija…
Flota odlazi u vodenu grobnicu
Zib je od nadređenih u Beogradu zatražio dozvolu za potapanje flotile i četvrtog septembra, ne dobivši odgovor pretpostavljenih, naređuje potapanje.
Brodovi su potapani planski. Navlačeni su jedan preko drugog u dužini od pet kilometara, kako bi stvorili barijeru I onemogućili proboj sovjetske flotile.
Europe’s worst drought in years has pushed the mighty river Danube to one of its lowest levels in almost a century, exposing the hulks of dozens of explosives-laden German warships sunk during World War Two near Serbia’s river port town of Prahovo https://t.co/xsC35uLRTi 1/5 pic.twitter.com/2Lhsw4P5Dd
— Reuters (@Reuters) August 19, 2022
Prema rečima očevidaca, kako se navodu u tekstu Operacija Dunavski vilenjak u magazinu Energija, zvaničnom izdanju Elektroprivrede Srbije, brod-bolnica je potopljen zajedno sa 1.600 ranjenika.
Nemački istoričar Bendžamin Has, govoreći u filmu Tajna Dunavskog vilenjaka, kaže da zvanični dokumenti ukazuju da je naređena evakuacija 1.600 ranjenika, ali da ne postoje dokazi da je ona izvršena. Ipak, malo je verovatno da nacisti nisu evakuisali svoje ranjenike.
Po završetku Drugog svetskog rata, admiral Paul Zib je zbog potapanja brodova izveden pred vojni sud u Berlinu.
Tajne I opasnosti koja flota I danas nosi
Na potpoljenim brodovima nalazi se velika količina dubinskih, pomorskih I protivpodmorničkih mina. Tačnije na stotine njih. Pretpostavlja se da, flota krije ubojna sretstva od 7 tona eksploziva.
Takođe lakoomi su istraživali brodove misleći da će na njima naći blago koje su nacisti opljačkali, ne sluteći u kakvoj se opasnosti nalaze. Jer niko ne zna u kakvom su stanju mine, posle 80 godina provedenih u vodi.
Ipak, Vlada Srbije donela je plan vredan 23 miliona evra za izvlačenje flote sa dna i otklanjanja opasnosti koja ona nosi sa sobom. Izvlačenje flote sa svog večnog počivališta, trebalo bi da započne ove godine…
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
