NOVI SAD – Dan Grada obeležava se 1. februara kada je 1748. godine Novi Sad proglašen slobodnim kraljevskim gradom.
Tog dana je Carica Marija Terezija potpisala „Povelju slobodnog kraljevskog grada“ a Novi Sad je tom poveljom stekao autonomiju visokog stepena u okviru tadašnje Habsburške monarhije. Carskim potpisom ispod Povelje, dotadašnje naselje Petrovaradinski šanac izuzeto je iz nadležnosti državnih vojnih i civilnih županijskih vlasti i steklo status Grada, grb, pravo na samoupravu kroz Magistrat sačinjen od dvanaestorice „domaćih“ građana i građanki, pravo da donese gradski Statut i ubire porez i novo ime. Po priznatim pravima i preuzetim obavezama, Novi Sad izjednačio se sa ostalim urbanim komunama Carevine, koje su u to vreme iz feudalne polako prelazile u građansku epohu.
Grb je opisan ovako: “Na plavu štitu stoje tri srebrne, okrugle kule sa nastrešnicom na vrhu i u sredini, svaka kula za sebe od tesana kamena, gornja strana nastrešnice zupčasta, kapije zatvorene a prozori za pucanje udešeni i otvoreni. Stoje na obali Dunava koji teče talasajući se preko zelene livade, poređane u red jedna pored druge, srednja je nešto šira i viša a nad njom leprša takozvani Nojev golub. Oko periferije štita stoji natpis “Pečat slobodne kraljevske varoši Novog Sada” (na latinskom jeziku). Građani, gosti i stanovnici spomenute kraljevske varoši i njihovi potpisnici i naslednici svakoliki se mogu služiti pečatom te varoši maločas opisanim i naslikanim grbom pri izdavanju svih i svakovrsnih pismena na koja pismena da se obesi ili udari pečatnim crvenim voskom pa se tim pismenima ima priznati pravovaljanost i vernost zaista i nesumnjivo”.
Ovaj grb ima svoju simboliku. Tri kule označavaju da je varoš postala od militarističkog šanca i da je sada postala zatvoren grad (zatvorene kapije) i spreman da bude i ubuduće branič Petrovaradinskoj tvrđavi (otvoreni prozori – puškarnice). Zeleno polje označava široku bačku ravnicu, a talasi plavi Dunav (u prenosnom značenju i poplavu Turaka u ovim krajevima). Golub sa maslinovom grančicom označava nastanak mira nakon oslobođena od turske najezde i nade u dalji prosperitet i cvetanje varoši koja je postala slobodan grad.
Od 1998. godine 1. februar se i zvanično obeležava kao Dan grada, a građanima i građankama zaslužnim za doprinos i promociju slobodarskih vrednosti koje su prepoznate kao najznačajnije obeležje grada i njegovih stanovnika i stanovnica dodeljuje se prestižna Februarska nagrada.
U prilogu pogledajte video sa portala Gradske info:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
