NOVI SAD – Detelinara, naselje koje je osnovano nakon Prvog svetskog rata, u poređenju sa onim što je bilo pre 100 godina, potpuno je neprepoznatljivo, pre svega zbog urbanizacije i brojnih višespratnica koje su u proteklih tridesetak godina nikle gotovo ni iz čega.
Takođe, retko se spominje da su na tom prostoru pronađeni arheološki predmeti još iz perioda mlađeg gvozdenog doba.
Prema rečima direktora Istorijskog arhiva grada Novog Sada Petra Đurđeva, početkom dvadesetih godina 20. veka područje današnje Detelinare bilo je površina bez građevina, pretežno zasejana detelinom, pa je na osnovu toga nastao današnji naziv.
– Nekada su se tamo nalazila gumna, odnosno mesta za mlevenje žita baštovana iz Jovanovskog kraja, kako se nekada zvao deo oko Žitnog trga – kaže Đurđev. – Zbog nedostatka bilja za prehranu velikog stočnog fonda, Gradski odbor je naredio korisnicima da na polovinu svake parcele poseju detelinu. Toliki zasad bio je opravdan, jer je sadašnja kasarna „Majevica” u to vreme bila veliki garnizon sa konjicom, te su lokalni uzgajivači detelinu prodavali vojsci.
Ivanjdansko naselje nije zaživelo
Pred Drugi svetski rat 1937. na 1938. godinu, Gradski odbor je doneo odluku da se taj deo grada nazove Ivanjdansko naselje, po slavi koja se obeležavala u tom kraju. Međutim, naziv se nije zadržao.
– Detelinarci su slavili Ivanjdan, kao i Jovanovska crkva. Tako je i danas – kaže Đurđev. – Urbanističkim planom još iz 1925. godine bilo je predviđeno da se u tom kvartu podigne Ivanjdanska crkva, ali to nije realizovano sve do 2004. godine. Tek tada je započeto kopanje temelja Crkve rođenja Svetog Jovana Krstitelja, pored Škole za dizajn „Bogdan Šuput”.
U tom kraju su živeli siromašniji građani, nadničari, radnici i pokoji zanatlija. Na ulazu u Detelinaru postojala je i železnička stanica „Obori” sa utovarnom rampom, preko koje su mesni paori izvozili svinje u Evropu. Međutim, razvoju naselja doprinela je izgradnja aerodroma, koji je nakon Prvog svetskog rata postao značajna vojna baza.
Kako pojašnjava Đurđev, odmah posle Prvog svetskog rata poljoprivredne parcele na prostoru Stare Detelinare dodeljivane su agrarnim interesentima, ali su pod pritiskom radničkog stanovništva gradske vlasti odlučile da dodeljuju i placeve za prizemnu gradnju porodičnih kuća.
– Oko 200 placeva je podeljeno 1925, a 1927. godine još 300, ali je učestala bila i divlja gradnja. Placevi su u početku bili bliže gradu, od današnje Ulice Branka Bajića do Ulice Janka Veselinovića, i zahvatali su velike površine – objašnjava Đurđev. – Zbog sve većeg broja zainteresovanih, dodeljivani su kasnije manji placevi na perifernim delovima. Posle Drugog svetskog rata, severno od Ulice Kornelija Stankovića, na Novoj Detelinari, počela je izgradnja višespratnica sve do Ulice Oblačića Rada.
Doseljavanjem stanovništva koje je ulagalo svoj kapital u izgradnju i razvoj, znatno se promenio izgled naselja, a umesto starih porodičnih kuća izgrađene su moderne višespratnice i novi bulevari. Između 1980. i 1989. godine Detelinara je bila jedna od sedam gradskih opština koje su činile Grad Novi Sad. Intenzivna gradnja novih stambenih objekata, kao i infrastrukturno uređenje, i dalje je u toku.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
