SUBOTICA – Od svih 12 meseci u godini, septembar je mesec kada Subotica nekako sija posebnom sjajem. Ne samo zbog činjenice da je iz avgusta zakoračila u septembar sa nizom festivala, koncerata i vašara, nego i zbog činjenice da već prvog dana septembra proslavlja svoj dan, obeležavajući datum kada je dobila status slobodnog kraljevskog grada.
A kada polovinom septembra događaji bar na trenutak malo utihnu, to je uvek prilika da se prisetimo i prošlosti, i da se nanovo prezentuju neki značajni podaci vezani za istoriju ovog grada.
Prof. dr Boris Stojkovski, na ovu temu za naš portal rekao je da su prošlost Subotice oblikovali pripadnici različitih naroda, Mađara, Bunjevaca, Jevreja, ali i Srba i dakako drugih naroda.
„Srpski narod je na području Subotice i okoline prisutan od kraja srednjeg veka i vezuje se za boravak Cara Jovana Nenada u ovom gradu, od pozne jeseni 1526. godine, do proleća naredne, 1527. godine. Turska osvajanja dovela su do pomeranja stanovništva, pa se mađarsko počelo iseljavati u druge delove Ugarske. Mecta i pustare u okolini Subotice u velikoj meri naselilo je potom srpsko stanovništvo. U okolini Segedina dosta Srba je ostalo još iz doba pokreta Cara Jovana Nenada, dok su i kasnije Srbi naselili ovo područje. Ako pogledamo primera radi popis segedinskog sandžaka i u njegovom okviru subotičke nahije iz 1570. godine imena ljudi koji naseljavaju okolinu Subotice su gotovo isključivo slovenska, sasvim izvesno srpska. Svega nešto oko deceniju kasnije turski popis iz 1578. godine pominje bez izuzetka Srbe kao stanovnike Subotice, a naveden je čak i knez koji im se verovatno nalazio na čelu” objašnjava prof. Stojkovski, i napominje da su, tokom XVII veka i poslednjih decenija turske vladavine nad delovima Ugarske, zabeleženi i drugi podaci koji svedoče o Srbima na području Subotice i njene okoline. a reprezentativan je primer pomenika manastira Rače kod Bajine Bašte. Naime, u ovom pomeniku zapisana su imena Srba kako iz starih srpskih zemalja, tako i sa teritorije Ugarske koji su dali prilog za obnovu ovog manastira, koji je uoči i neposredno nakon Velike seobe iz 1690. godine bio u veoma teškom stanju. Među darodavcima pominje se monahinja Marta iz Čantavira, ali i ljudi iz Bajmoka (koji je naveden kao Bajmak), same Subotice, ali i drugih okolnih mesta. Ovo svedoči svakako kako o stalnim migracijama Srba na prostor Habzburške monarhije, tako i o tome da su oni sve vreme imali neraskidivu duhovnu vezu sa nekadašnjom maticom, te da je ta ideja o jedinstvu istorijskog prostora živela.
U narednim stolećima, napominje prof dr Stojkovski, Srbi su imali važnu ulogu u istoriji Subotice. crkva Vaznesenja Gospodnjeg je postojala najkasnije 1723. godine, a moguće i pre, a u novije vreme porodice poput Radića, Manojlovića, Pačua, Ostojića i drugih ostavili su neizbrisiv trag u prošlosti našeg grada.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
