VOJVODINA – Kako biste na trenutak osetili raskošni život plemićkih porodica i intimu minulih vremena, potrebno je samo malo slobodnog vremena, jer neki od najlepših dvoraca nalaze se baš u Vojvodini.
Iako ih ima oko šezdeset, danas je moguće posetiti samo određeni broj ovih veličanstvenih građevina. U nastavku teksta pročitajte više o nekadašnjim velelepnim porodičnim zdanjima, čiji zidovi i danas kriju priče nekih, mnogo drugačijih vremena.
Dvorac Fantast – Bečej
Jedna od najimućnijih porodica svog vremena, toliko visoko pozicionirana i uticajna da se i dan danas priča o njima, čuvenoj porodici Dunđerski. Veliki dobrotvori, podržavali su mnoge umetnike među kojima su Jovan Jovanović Zmaj i Uroš Predić, koji je oslikao ikonostas u ovom dvorcu. Naravno, najkontroverznija priča je priča o ljubavi Laze Kostića i Lenke Dunđerski.
U vlasništvu porodice Dunđerski bilo je čak sedam dvoraca, dok je dvorac Fantast najočuvaniji i najraskošniji dvorac Vojvodine.
Prema legendi, izgradio ga je Bogdan Dunđerski ni manje, ni više nego iz inata, kako bi dokazao svima koji su tvrdili da je bankrotirao. Ime “Fantast” dobio je po Bogdanovom omiljenom ždrebcu, koji je sahranjen na imanju dvorca. Nesvakidašnji izgled poprimio je zahvaljujući mašti Bogdana Dunđerskog, koji se čvrsto držao postulata gradnje – tajnovitosti i mističnosti.
Dvorac Fantast danas predstavlja spomenik od velikog kulturnog značaja, koji trenutno nije otvoren za posete.
Kaštel Ečka
U malenom selu Ečka, nadomak Zrenjanina, nalazi se prepoznatljivi crveni dvorac.
Od osnivanja Kaštela Ečka 1781. godine do njegove nacionalizacije 1945. godine, vladale su četiri grofovske porodice Lazar, Thurn Taxis, dHarnoncourt i Pallavicini.
Tokom svog dugog postojanja, Kaštel Ečka menjao je vlasnike, ali i svoj izgled. Prvobitni vlasnik bio je Lukač Lazar koji je kupio zapuštenu pustaru u blizini Zrenjanina, kako bi na njoj izgradio crkvu i naselje za svoje kmetove. Izgradnja ovog, naizgled neobičnog utvrđenja, trajala je više od trideset godina.
Na dan njegovog otvaranja, održao se svečani bal koji je bio jedan od najveličanstvenijih događaja tog vremena. Tokom tri dana, u slavlju je uživalo mnoštvo slavnih, najviše iz Beča i Budimpešte. Vrhunac svečanosti bio je trećeg dana, kada je goste svojim virtuoznim sviranjem oduševio Franc List, tada “čudo od deteta”.
Prema predanju, na ovom mestu su nekada lovili kralj Petar i austrijski prestolonaslednik Franc Ferdinand.
Danas, ovaj istorijski dragulj prepun zanimljivosti, pretvoren je u ugostiteljski objekat koji odiše aristokratskom prošlošću ispunjen stilom bez napora. U okviru kompleksa nekada plemićkog imanja, nalaze se i prateći objekti: katolička crkva, stara konjušarnica i vodotoranj na kanalu.
Dvorac Daniel – Konak
U naselju Konak, stotinak metara pre mosta na reci Brzavi, sa leve strane nalazi se nekadašnji dvorac Daniel, danas osnovna škola “Vuk Karadžić”.
Davne, 1884. godine grof Daniel Ladislav izgradio je ovaj živopisni dvorac. Uz glavnu zgradu, u kojoj su nekada stanovali veleposednici, izgrađena je još jedna, skromnija građevina, u kojoj su stanovali biroši i sluge. Nešto udaljeniji su bili konjušnica i ostali ekonomski objekti.
Kada se grof Daniel preselio u Mađarsku, ova atraktivna građevina otišla je u ruke Kosti Iliću, beogradskom industrijalcu. Nedugo nakon kupovine, ona je pretvorena u malu fabriku, koju nasleđuje Kostin sin, Vlada, poslednji vlasnik pre nacionalizacije. Nakon 1945. godine, građevina je prvobitno postala sirotiše, zatim domaćinska zgrada, a na kraju, 1959. godine osnovna škola “Vuk Karadžić.
Dvorac Maldegem – Novi Kneževac
Dvorac Maldegem, danas zgrada Kulturnog centra, izgrađena je 1910. godine za istoimenu grofovsku porodicu.
Njegovo stvaranje bilo je turbulentno, usled tragične sudbine njenih vlasnika. Prvi član porodice Maldegem, bio je grof Artur, doktor prava i oficir. Baš u ovom mestu, upoznao je devojku kojom se kasnije i oženio. Međutim, nedugo nakon venčanja, grof i njegova supruga odlaze u Bratislavu, gde dobijaju sina jedinca. Međutim, njihov sin umire sa trideset godina i za sobom ostavlja udovicu sa četvoro dece. Arturova supruga Georgina, slomljena od tuge za sinom, vraća se u svoj rodni grad, današnji Novi Kneževac, sa namerom da izgradi letinjikovac na porodičnoj zemlji. Izgradnja dvorca počela je 1904. godine, ali nije završena zbog njene smrti.
Nakon šest godina, dvorac je poprimio novo ruho, zahvaljujući udovici njihovog pokojnog sina. Njihova unučad Albertina Maldegem i grof Karlo Maldegem, živeli su u letnjikovcu u Kneževcu za vreme Drugog svetskog rata. Pred kraj rata dvorac je opljačkan, a na lomači se našlo 7.000 knjiga porodične biblioteke, odnet je i uništen vredan nameštaj, dregocenosti, porcelan, umetnička dela među kojima su i dve Rubensove slike.
Zgrada nekadašnjeg dvorca je danas u izuzetnom dobrom stanju i otvorena je za posete.
Kraj prvog dela.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
