TRŠIĆ – Rodno mesto reformatora srpskog jezika Vuka Stefanovića Karadžića Tršić nalazi se na Jadru, sedam kilometara od Loznice ispod obronaka Gučeva i odličan je izbor za jednodnevni izlet, posebno ukoliko želite dan da provedete u prirodi.
Tršić i uže okruženje zaštićeni su zakonom i vode se kao muzej na otvorenom. Dinarsko srpsko selo koje je sačuvalo svoj izgled iz 19. veka sačinjava 35 drvenih kućica spojenih malim stazama. U okviru ovog etno parka nalazi se i Vukova kuća i spomen škola i kroz njega protiče reka Žeravica.
U 35 kućica u okviru etno-kompleksa smešteni su: Dositejev muzej, Muzejska postavka Vukovih sabora, Muzej jezika i pisma, Galerija, Kaligrafska radionica, Gostinska kuća, Crkva svetog Arhangela Mihaila, Spomen dom seoskom učitelju, Vajati sa starim zanatima, Vukova spomen škola, Suvenirnica.
U okviru Vukovog imanja se nalaze Spomen-kuća: odeljenje sa otvorenim ognjištem, gusle, sto, krevet, klupa, ikone, Vukov portret koji je rad umetnika Pavela Đurkovića, a u dvorištu dva vajata, ambar, kačar i čardak.
Vuk Stefanović Karadžić bio je značaja reformator srpskog jezika. Kao srpski filolog i sakupljač narodnih umotvorina, napisao je i prvi srpski rečnik. Pohađao je osnovnu školu u manastiru Tronoša koji se nalazi nedaleko od Tršića. Etno-park građen je sa idejom da se sačuva i posebno obeleži uspomena na Vuka Karadžića, kao i da se ne ugrozi priroda i sam prostor.
Od ulaza do Vukove kuće, kao je svakako centralni deo, postavljene su građevine narodnog neimarstva, kuće, čardaci, mlekare, vodenice i time je sačuvan izgled starog srpskog domaćinstva.
Na inicijativu udruženja Podrinac 1933. godine podignuta je spomen kuća Vuka Karadžića na mestu gde je ranije stajala porodična kuća Karadžić koja je izgorela pod turskom vlašću. Kuća je dvodelna sa podrumom i strmim krovom.
Na stogodišnjicu Vukove smrti, 1964. godine, izgrađen je i amfiteatar sa pozornicom koji se koristi u svrhe Vukovog sabora i Đačkog sabora. Put do manastira Tronoša završen je 1987. godine i tada je kompletiran izgled etno parka koji se održao do danas.
Vukovu kuću svake godine obilaze deca i nastavnici iz cele Srbije, čineći ceo Tršić jednim razdraganim, veselim i mladalačkim selom.
Etno kompleks je otvoren tokom cele godine tako da se može i pojedinačno otići u ovaj prelepi kraj i šetati pod gustim krošnjama drveća stazama uz rečicu Žeraviju.
Mnogo toga vrednog sačuvano je na ovim prostorima kao i mudrosti koje su ispisane na drvenim tablama uz Žeraviju do Vukove kuće.
U znak sećanja na Vuka Stefanovića Karadžića, u Tršiću i Loznici i širem Vukovom zavičaju, svake godine se održava Vukov sabor, kao jedna od najznačajnijih i najvećih kulturnih manifestacija u Srbiji.
Prvi Vukov sabor održan je 17. septembra 1933. godine, kada je obavljeno osveštavanje obnovljene Vukove kuće. Od tada do danas sabor se nije obeležavao samo ratnih godina (1941. i 1944. godine). Dva sabora su bila najznačajnija zbog jubileja – 1964. godine, kada je proslavljena stogodišnjica smrti Vuka Karadžića, i 1987. godine kada je obeleženo dvesta godina od rođenja ovog velikana, pod parolom „Dva veka Vuka“. Svake godine sabor se održava treće nedelje u septembru.
Od 1971. godine održavaju se susreti škola koje nose Vukovo ime, a povod je takmičenje iz srpskog jezika, koje je preraslo u tradicionalnu manifestaciju Đački Vukov sabor. Održava se svake godine u maju u Vukovom Tršiću.
Rodna kuća Vuka Karadžića može se posetiti tokom cele nedelje u periodu između 9 i 19 sati, dok je Obrazovno kulturni centar otvoren od 7 do 22 sata. Muzeji u okviru kompleksa otvoreni su u periodu između 9 i 17 časova, sa izuzetkom Dositejevog Muzeja. Ova ustanova zatvorena je za posete ponedeljkom, četvrtkom i subotom radi od 12 do 20 sati, dok ostalim danima radi od 10 do 17 časova.
Ulaz u etno-kompleks naplaćuje se 150 dinara, dok je cena za decu do 12 godina 100 dinara.
Za kompletan ugođaj jednog celodnevnog izleta provedenog u prirodi preporučujemo i da svratite i do manastira Tronoša u mestu Korenita u kojem je Vuk Stefanović Karadžić učio školu. Nalazi se na svega deset kilometara od Tršića.
U ovom kraju možete obići i Banju Koviljaču ili etno selo Sunčana reka. Od Tršića do Sunčane reke ima oko 25 minuta vožnje a put vodi preko Loznice, a od Tršića do Banje Koviljače je 12 kilometara odnosno dvadesetak minuta vožnje.
Novi Sad je udaljen 125 kilometara od Tršića i putovanje traje nešto manje od dva i po sata, a od Pančeva je udaljen 176 kilometara i putovanje traje oko tri sata. Subotica je od Tršića udaljena 235 kilometara i putovanje traje oko tri i po sata.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
