BUDIMPEŠTA/KIJEV – Iznad severoistočnog regiona Mađarske, verovatno u oblasti Tokaja, oborena su dva ukrajinska izviđačka drona. Incident se navodno dogodio u neutralnom vazdušnom prostoru, ali do sada nije stigla zvanična potvrda ni od mađarskih vlasti ni od NATO-a.
Ovaj događaj dolazi u trenutku pojačane napetosti između Mađarske i Ukrajine, koje se produbljuju posle otkrivanja špijunske mreže u Budimpešti i vojnog raspoređivanja mađarske vojske u blizini granice. Prema dostupnim informacijama, oboreni dronovi pripadali su Oružanim snagama Ukrajine (VSU) i korišćeni su za izviđanje teritorije uz granicu.
Iako tip dronova nije preciziran, poznato je da ukrajinske snage intenzivno koriste izviđačke bespilotne letelice poput „Leleka-100“ i „Furija“ za prikupljanje obaveštajnih podataka. Pretpostavlja se da su mađarske Vazduhoplovne snage za presretanje koristile višenamenske borbene avione Saab JAS 39 Gripen, koji redovno patroliraju u sklopu NATO misija zaštite vazdušnog prostora.
Samo dan ranije, 13. maja, mađarski mediji izvestili su o premještanju oklopne tehnike – uključujući BTR-80 transportere i tenkove Leopard 2 – ka graničnim prelazima u Zakarpatskoj oblasti. Ova mobilizacija tumači se kao odgovor na rastuće tenzije nakon špijunskog incidenta.
Prema tvrdnjama SBU, oni su prikupljali informacije o ukrajinskim sistemima PVO, gubicima na frontu i raspoloženju lokalnog stanovništva – sve u cilju pripreme potencijalnog mađarskog vojnog upada u region.
Ova situacija dodatno komplikuje odnose dveju zemalja, a incident sa dronovima može predstavljati prekretnicu u vojnoj dinamici na istočnim granicama EU i NATO. Mađarska je članica Evropske unije i NATO-a, saveza sa kojima Ukrajina ima izuzetno bliske odnose tokom rata sa Rusijom. Ipak, odnosi između Kijeva i Budimpešte često su bili zategnuti.
Mađarski premijer Viktor Orban javno je izrazio rezervisanost prema pružanju vojne pomoći Ukrajini sa Zapada i održava kontakte sa Vladimirom Putinom, što ga svakodnevno dovodi u sukob sa elitom evropskih lidera iz Brisela, Londona i bivših donosioca odluka u SAD.
Sukob dodatno osvetljava krhke odnose između dve zemlje, koje su dodatno komplikovane čvrstim protivljenjem Mađarske ukrajinskim ambicijama za članstvo u EU ali i konstatno finansiranje i naoružavanje iz Brisela.
