NOVI SAD – Izložba o ukrasima na građevinama u najstarijem delu Novog Sada „Analiza i tumačenje simbolike fasadne dekoracije objekata u Almaškom kraju” otvorena je nedavno i moguće ju je pogledati do sutra u KS „Svilara”, Ulica Đorđa Rajkovića 6b.
Povod za izložbu su preostali fasadni ukrasi na kućama, dekorativni elementi arhitekture i pojedinačni slučajevi skulpturalnog karaktera. Autori izložbe, u organizaciji Udruženja građana Almašani, su Darko Polić (mape značenja), Lazar Lazić (fotografije) i Danilo Vuksanović (slike).
Almaški kraj nastao je između 1716. i 1718. godine, kada su se stanovnici istoimenog sela naselili u neposrednoj blizini Petrovaradinskog šanca. To područje bilo je močvarno, ispresecano barama i rukavcima. Prvobitne ulice, glavni potesi uočljivi su na mapi grada iz 1745. godine, dok su ostale ulice, koje su predstavljale uske prolaze na ostrvima između, formirane tokom 19. veka. Na planu grada iz 1877. godine, pa do danas očuvana je nepravilna urbana matrica i parcelacija. Prostorno kulturno-istorijsku celinu karakterišu krivudave, uske ulice promenljive širine, koja su posledica gradnje objekata na suvim gredama. Interesantno je to da prostor nema centar, već proširenja koja predstavljaju trgove na kojima su se Almašani okupljali.
Osim po kartakterističnim ulicama i kućama, koje svedoče o istoriji Novog Sada, Almaški kraj poznat je i po velikom broju intelektualaca i zaslužnih građana, kao što su porodica Hadži, Laza Kostić, Đura Daničića, Jovan Jovanović Zmaj, Zaharije Orfelin, u čiju će čast na uglu Skerlićeve i Ulice zlatne grede biti postavljeno skulpturalno delo u obliku peščanog sata sa elementima koji prikazuju život i stvaralaštvo tog srpskog pisca i prosvetitelja. Osim toga, bista Save Vukosavljeva trebalo bi da bude postavljena na uređenoj površini na Trgu tog poznatog muzičkog pedagoga, dirigenta i kompozitora. Nije zgoreg napomenuti da su inicijative za postavlljanje spomen-obeležja potekle od Udruženja građana „Almašani”.
Nastavljajući putem obnove Almaškog kraja, vizuelnim tumačenjem na tri nivoa, odnosno „oka”, izložba oslikava preostale dekorativne elemenate na almaškim kućama, kao topografske fenomene tog dela Novog Sada, njegovim dokumentarno-umetničkim vidovima u mediju fotografije i kroz dela slikarske interpretacije.
„Nemi govor grada i Almaškog kraja u njemu, posle temeljne obnove, biće polje za sasvim nove glasove, koji će odzvanjati na pešačkim ulicama i trgovima”, poručuju autori i organizatori izložbe Udruženje građana „Almašani”.
