NOVI SAD – Bulevar oslobođenja je najvažnija saobraćajna i poslovna trasa u Novom Sadu, a mnogi je smatraju i neformalnom glavnom gradskom ulicom.
Prostire se između Bulevara Jaše Tomića i Železničke stanice na severu do Mosta slobode na jugu, duga je oko tri kilometra, u najširem delu oko 50 metara, ima šest kolovoznih traka, po tri u svakom smeru, kao i bicklističku i pešačku stazu sa zelenim pojasom i drvoredom između njih.
Kako objašnjava direktor Istorijskog arhiva grada Petar Đurđev, Bulevar oslobođenja je građen u fazama, od 1962. godine do kasnih sedamdesetih, a izgradnjom Mosta slobode dobio je punu funkciju. Po sećanjima starijih prva zgrada koja je podignuta bio je bivši pokrajinski SUP. Na fotografijama iz 1967. godine vidi se i višespratnica lista “Dnevnik”, tek u izgradnji, a koja je završena pre bulevara, dok se prekoputa uske ulice naleze prizemne kuće.
– Na tom prostoru ranije su bile smeštene pretežno porodične kuće, jer se taj deo grada počeo razvijati još u 19. veku, kada je to bila periferija Novog Sada gde je 1860. godine otvoreno Uspensko groblje – naglašava Đurđev. – Proboj Bulevara 23. oktobra, kako se nekad zvao, od Rumenačke (današnjeg Bulevara kralja Petra) do Ulice JNA (današnje Jevrejske) zasigurno je najveći komunalni poduhvat tog vremena. Do 1991. godine nosio je ime Bulevar 23. oktobra, u čast 23. oktobra 1944. godine, dana oslobođenja Novog Sada od okupacije u Drugom svetskom ratu, odnosno ulaska jedinica Novosadskog odreda i Sedme vojvođanske udarne brigade u grad.
Bulevar obuhvata delove nekoliko gradskih četvrti: Banatić, Sajmište, Rotkvariju, Grbavicu, Stari grad i Liman kao i delove pojedinih mesnih zajednica.
– Ukoliko bismo se danas prošetali nekadašnjim kvartom u kom je izgrađen Bulevar oslobođenja on bi bio potpuno neprepoznatljiv – kaže Đurđev dodajući da je velika površina raščišćena za njegovu izgradnju. – Na primer u međuratnom periodu Banatić je bio daleka periferija Novog Sada. Tu su bile skromne kuće, individualne stambene zgrade s velikim parcelama i svaki dom je imao baštu. Kada je izgrađena Železnička stanica i probijen bulevar taj prostor je potpuno promenio izgled, pošto su sazidani blokovi za kolektivno stanovanje. Na Rotkvariji, četvrti kojoj pripada i zgrada „Dnevnika“, nekada su kuće bile od naboja, pokrivene trskom i zidane u tipu seoskih kuća: sa ulične strane se nalazila soba sa dva prozora, pored nje kuhinja, pa dvorišna soba. Pojedina domaćinstva su imala velike placeve, jer su na tom području živeli ratari.
Vremenom bulevar je postao sve urbaniji. Mnogima je u sećanju ostala poznata robna kuća „Tunel jeftinoće“ koje više davno nema, ali danas duž te bitne saobraćajnice su izgrađene moderne poslovne i stambene zgrade. Kod Mosta slobode je Limanski park, jedan od uređenijih i lepših gradskih parkova, potom grandiozna zgrada NIS-a, tržni centri „Merkator“ i „Promenada“, stadion „Karađorđe“ koji sa Spensom čini sportsku celinu (do pre nekoliko godina su tu bili i teniski tereni), te zgrada „Elektrovojvodine“, „Daltonka“, nezaobilazna Futoška pijaca, a na kraju, arhitektonski biser – Železnička stanica koja je trenutno pod obnovom.
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.