VOJVODINA – “Poljoprivrednik” je specijalizovani list za selo i poljoprivredu, jedinstven ne samo po tome što postoji i redovno izlazi 67 godina, već i što je ostao list poljoprivrednih proizvođača, nastojeći da prenese čitaocima dostignuća pre svega domaće nauke i struke, koja su primenljiva u proizvodnji. Portal Vojvodina uživo, zajedno sa listom “Poljoprivrednik” prenosiće, do kraja godine, najzanimljivije tekstove iz Poljoprivrednog kalendara 2024. godine.
Digitalizacija poljoprivrede predstavlja ključni korak ka unapređenju proizvodnje hrane. Uvođenje dronova kao nezaobilaznog alata postaje sve bitnije u ovom kontekstu. Njihova sposobnost da centimetarski precizno mapiraju teren, kreiraju multispektralne fotografije i analiziraju stanje useva biljaka predstavlja revolucionarni napredak u poljoprivrednoj industriji. Dronovi omogućavaju brzo prikupljanje podataka, pružajući poljoprivrednicima dragocene informacije na osnovu kojih mogu donositi odluke. Kroz visoku preciznost i efikasnost, ovi uređaji su ključni za optimalno korišćenje resursa, smanjenje troškova proizvodnje i povećanje prinosa. Stoga istraživanje i implementacija dronova postaju vitalni za dalji napredak digitalizacije poljoprivredne proizvodnje, donoseći inovativna rešenja koja transformišu način na koji sada proizvodimo hranu.
Pored evidentnih benefita, primena dronova u poljoprivrednoj proizvodnji otvara i perspektive za dodatna istraživanja i inovacije. Njihova sve veća upotreba omogućava razvoj specijalizovanih softverskih alata koji obrađuju podatke dobijene dronovima, pružajući dublji uvid u stanje useva, zemljišta i samih potreba biljaka. Ovo pruža personalizovani pristup poljoprivrednoj proizvodnji, optimizaciju tretiranja useva i upravljanje resursima na mikro nivou.
Korisne analize
Analiza i obrada podataka sa specijalizovanih bespilotnih letelica postaje ključni faktor u modernoj poljoprivrednoj proizvodnji. Korišćenje softverskih alata obezbeđuje preciznu interpretaciju podataka o usevima i zemljištu, što poljoprivrednicima omogućava da donose informisane odluke. Softveri za analizu slika dobijenih sa dronova opremljenih multispektralnim kamerama omogućavaju identifikaciju zdravstvenih problema biljaka, deficita hranljivih materija ili vode, kao i praćenje promena tokom vremena.
Ove analize pružaju dublji uvid u stanje useva, omogućavajući poljoprivrednicima da prilagode tretmane i resurse na osnovu specifičnih potreba svakog dela zemljišta. Kroz sofisticirane algoritme, veštačku inteligenciju (eng. Artificial intelligence) i modele mašinskog učenja (eng. Machine learning), poljoprivrednici mogu identifikovati područja sa potencijalnim problemima pre nego što oni postanu ozbiljni, samim tim minimizirajući gubitke i povećavajući efikasnost.
Pored toga, softveri za analizu podataka olakšavaju praćenje trendova u proizvodnji tokom vremena, omogućavajući poljoprivrednicima da planiraju buduće korake na osnovu istorijskih serija podataka. Ovo dugoročno praćenje pruža dragocene uvide u klimatske promene, sezonske varijacije i uticaj različitih tretmana na prinose, što obezbeđuje optimizaciju strategija za planiranje narednih koraka u poljoprivrednoj proizvodnji.
Kombinacijom dronova za prikupljanje podataka i sofisticiranih softverskih alata za njihovu analizu i obradu, poljoprivrednici ulaze u eru visoko precizne poljoprivrede. Ova kombinacija tehničko-tehnoloških rešenja predstavlja ključni resurs za postizanje maksimalnih prinosa, uz optimalno korišćenje resursa i minimalan uticaj na životnu sredinu.
Dalji razvoj autonomnih bespilotnih letelica – dronova i veštačke inteligencije – omogućava stvaranje sistema koji samostalno donose odluke o optimalnom vremenu za zalivanje, prskanje ili berbu, smanjujući potrebu za ljudskim intervencijama, a time umnogome povećavaju produktivnost. Ovi koraci ka autonomnosti otvaraju vrata za potpunu transformaciju poljoprivredne proizvodnje, pretežno zasnovane na preciznosti i sofisticiranim tehnologijama.
Multispektralno snimanje
Upotreba dronova za detaljnu analizu stanja useva i multispektralno snimanje otvara mnoge mogućnosti za precizniju i efikasniju poljoprivrednu proizvodnju. Napredak u ovoj oblasti omogućava dronovima da koriste različite senzore i kamere, što pokrivaju širok spektar talasnih dužina, obezbeđujući detaljnu analizu stanja useva. Multispektralno snimanje dozvoljava dronovima da prikupljaju informacije koje su nevidljive ljudskom oku, što omogućava detekciju suboptimalnih uslova ili bolesti biljaka na nivou koji bi inače bio nemoguć. Različiti senzori i kamere, kojima su opremljeni specijalizovani dronovi za korišćenje u poljoprivredi, beleže reflektovane talase svetlosti koje biljke emituju, pružajući informacije o fotosintetskoj aktivnosti i zdravlju useva. Ovi podaci olakšavaju poljoprivrednicima identifikaciju problematičnih područja, bilo da su u pitanju bolesti, nedostatak određenih nutrijenata, ili štetni uticaji spoljašnjih faktora, poput suše ili prekomerne vlage. Na osnovu ovih informacija moguće je izvršiti analizu i nakon toga kreiranje mapa za naredne tretmane, pomoću kojih će se obaviti precizno tretiranje samo zahvaćenih područja, smanjujući tako potrošnju resursa i uticaj na okolinu. Osim toga, razvoj veštačke inteligencije i algoritama omogućava dronovima da automatski analiziraju ove podatke u stvarnom vremenu, pružajući trenutne informacije poljoprivrednicima. Ovo značajno ubrzava proces donošenja odluka i reagovanje na potencijalne probleme. Dalji razvoj ove tehnologije uključuje integraciju dronova sa autonomnim sistemima, što bi omogućilo dronovima da samostalno identifikuju probleme, analiziraju podatke i daju preporuke o tretmanima. U suštini, dronovi opremljeni multispektralnim senzorima su ključna komponenta napredne poljoprivredne prakse.
Multispektralno snimanje predstavlja tehnologiju koja koristi različite senzore na dronovima za prikupljanje informacija o usevima kroz različite talasne dužine svetlosti. Ovi senzori obuhvataju širok spektar od infracrvenog do ultraljubičastog spektra, beležeći reflektovane talase svetlosti koje biljke emituju. Osnovni princip multispektralnog snimanja leži u analizi svetlosti u različitim talasnim dužinama, što multispektralni senzori mogu detektovati. Ovi senzori omogućavaju identifikaciju zdravih biljaka, oblasti sa nedostatkom hranljivih materija ili vode, kao i područja koja su pogođena bolestima ili štetočinama. Analiza ovih multispektralnih slika zahteva napredne softverske alate, koji su sposobni da interpretiraju i obrade ogromne količine podataka. Ovi softveri koriste algoritme za prepoznavanje obrazaca u multispektralnim slikama, omogućavajući identifikaciju specifičnih karakteristika biljaka ili problema sa usevima. Kako tehnologija multispektralnog snimanja napreduje, primena veštačke inteligencije i mašinskog učenja postaje sve značajnija.
U suštini, multispektralno snimanje je kompleksna tehnologija koja zahteva integraciju naprednih senzora, softverskih alata i algoritama za analizu podataka. Njihova sposobnost za detaljnu analizu stanja useva omogućava preciznije upravljanje resursima, smanjenje gubitaka i povećanje prinosa, postavljajući temelje za visoko efikasnu i održivu poljoprivrednu proizvodnju.
Multispektralno snimanje koristi senzore koji pokrivaju širok spektar talasnih dužina svetlosti kako bi prikupili informacije o usevima. Tehnički detalji o senzorima i procesu multispektralnog snimanja:
- Senzori sa multispektralnim filterima:
Senzori su opremljeni filterima koji selektivno propuštaju određene talasne dužine svetlosti, obično infracrvene (IR), crvene (R), plave (B) i zelene (G) spektre. Ovi senzori mogu imati i dodatne kanale, koji pokrivaju druge talasne dužine, omogućavajući detaljniju analizu.
- Rezolucija senzora:
Kvalitet multispektralnog snimanja često zavisi od rezolucije senzora. Senzori sa višom rezolucijom pružaju detaljnije informacije o usevima i omogućavaju precizniju analizu.
- Tehnike snimanja:
Postoje različite tehnike snimanja, poput naprednog snimanja u više spektara ili hiperspektralnog snimanja, koje pokriva širi spektar talasnih dužina svetlosti, pružajući još više informacija o stanju useva.
- Kalibracija senzora:
Važan aspekt je i kalibracija senzora, kako bi se obezbedila tačnost prikupljenih podataka. To uključuje redovno podešavanje senzora, da bi se osigurala konzistentnost i preciznost merenja tokom vremena.
- Obrada podataka:
Nakon prikupljanja podataka, multispektralne slike se obrađuju korišćenjem sofisticiranih softverskih alata koji omogućavaju analizu, identifikaciju problema i generisanje korisnih informacija za poljoprivrednike.
- Integracija sa GPS:
U cilju preciznosti, mnogi sistemi multispektralnog snimanja su integrisani sa GPS, kako bi se omogućilo georeferenciranje podataka. To obezbeđuje precizno mapiranje stanja useva na terenu uz mogućnost geopozicioniranja troškova proizvodnje.
Ovi tehnički aspekti omogućavaju senzorima za multispektralno snimanje da pruže kompleksne informacije o zdravlju, stanju i potrebama useva, što poljoprivrednicima nudi preciznije odluke u upravljanju usevima i resursima.
Multispektralno snimanje predstavlja ključnu tehnologiju u modernoj poljoprivredi, omogućavajući detaljnu analizu stanja useva kroz širok spektar talasnih dužina svetlosti. Ovaj napredak u tehnologiji senzora i softverskih alata pruža poljoprivrednicima dublji uvid u fiziološke procese biljaka, obezbeđujući precizno praćenje zdravlja, fotosintetske aktivnosti i potrebe za hranljivim materijama. Kroz integraciju multispektralnih podataka sa GPS, postiže se visok nivo preciznosti i georeferenciranja, pružajući mogućnost prostorne analize stanja useva. Ovi podaci omogućavaju poljoprivrednicima da identifikuju problematična područja, intervenišu ciljano i optimizuju resurse, sve sa ciljem povećanja prinosa i smanjenja potrošnje resursa.
Dalji razvoj ove tehnologije, uključujući napredne tehnike obrade podataka i algoritama mašinskog učenja, obećava još preciznije analize, predviđanja budućih uslova za gajenje useva i automatizovane sisteme odlučivanja. Ovo otvara vrata ka visoko inteligentnim sistemima koji samostalno identifikuju, tretiraju i optimizuju zdravlje useva, predstavljajući ključni korak ka održivoj i visoko efikasnoj poljoprivredi. Upotreba dronova u poljoprivredi, posebno kada se kombinuje sa multispektralnim snimanjem, predstavlja ključnu paradigmu za preciznu, održivu i visoko efikasnu proizvodnju hrane u modernoj eri digitalizacije poljoprivrede.
Msc. Lazar Turšijan
Dr Filip Vasić
Prof. dr Aleksandar Sedlar
Poljoprivredni fakultet, Novi Sad
Ukoliko volite i želite još da čitate, knjigu „Poljoprivrednikov poljoprivredni kalendar 2024“ možete poručiti preko sajta www.poljoprivrednik.net.
Pročitajte još:
Preuzmite našu Android aplikaciju sa Google Play Store.
