VRŠAC – Gradski muzej Vršca, u 2022. godini, obeležiće 140 godina muzejske aktivnosti na prostoru jugoistočnog Banata, kao i 80 godina od smrti Feliksa Milekera (1858–1942), prvog i dugogodišnjeg kustosa ove ugledne kulturne ustanove.
Gradski muzej i Gradska biblioteka u Vršcu u neraskidivoj su vezi sa Feliksom Milekerom. Da nije bilo njega, Vršac ili ne bi imao jednu od pomenutih institucija, ili, ako bi ih imao, ne bi bile ono što su danas.
Feliks Mileker je rođen 14. januara 1858. godine u Vršcu, u tadašnjoj Srpskoj Vojvodini i Tamiškom Banatu. Bio je veoma prijemčiv od malena za izučavanje arheologije i istorije, te je posle završetka osnovne i građanske škole u Vršcu i Učiteljske u Segedinu, postao nastavnik u Beloj Crkvi (1878).
U Beloj Crkvi se upoznao sa kolekcionarom Leonardom Bemom, koji je presudno uticao na njega, upućujući ga na proučavanje prošlosti Banata. Godine 1883. prelazi u Vršac za učitelja.
Mileker je u pravom smislu reči osnivač Gradskog muzeja u Vršcu (1882). Godine 1885. povereno mu je vođenje Biblioteke, a 1894. postavljen je za kustosa Gradskog muzeja u Vršcu. Godine 1899. pozvan je u Budimpeštu na tečaj za rukovodioce muzeja, prvenstveno za rad na arheološkim zbirkama.
Istrajnost u radu, disciplinovan život, urednost, jaka volja, ljubav ka nauci i pozivu, vrline su koje se otkrivaju u ličnosti Feliksa Milekera. On je sa puno truda upotpunjavao svoje znanje, a studijskim putovanjima i čestom korespondencijom sa mnogim istaknutim naučnicima, izgradio je svoju ličnost u značajnog istraživača. Neumoran, višestruko zainteresovan u svojim proučavanjima Banata, kao svog zavičaja, sa preko 200 objavljenih radova, zaslužio je trajno priznanje.
Milekerovi radovi iz arheologije podigli su ugled našoj državi, istorijski radovi ovoga čoveka rasvetlili su mnoga naučna sporna pitanja. Bio je aktivan član najpoznatijih arheoloških i antropoloških društava Ugarske i Nemačke, a za svoj rad dobio je brojna naučna, odnosno društvena priznanja srpskih, nemačkih i ugarskih institucija.
Tako, na primer, godine 1923. godine, u Beogradu je odlikovan je Ordenom Svetog Save 4. stepena. Nešto kasnije, 1934. godine, odlikovan je od strane Nemačke akademije u Minhenu “Srebrnim odličjem”.
Mileker je važio za tolerantnog, miroljubivog i nadasve ljubaznog i predusretljivog čoveka. U Vršcu je bio poznat kao Tata (Papa) Mileker, koga su podjednako voleli i poštovali Srbi, Nemci, Mađari i pripadnici drugih narodnosti.
Pročitajte još:
